Vicipéid

Pasáiste Siar ó Thuaidh

Bealach long tríd an Aigéan Artach is ea Pasáiste Siar ó Thuaidh (North Western Passage), thiar ar feadh cósta thuaidh Cheanada is Alasca, ag ceangal an Aigéin Atlantaigh leis an Aigéan Ciúin. Rinneadh cuid mhaith iarrachtaí é a aimsiú ón 16ú céad ar aghaidh, ach níor éirigh le haon taiscéalaí é a thaisteal gur éirigh le Roald Amundsen i 1903-1906. Rinne tancaer ar bhristeoir é freisin an t-aistear i 1969, an chéad long thrádálach chun é a dhéanamh.[1][2][3][4]

Pasáistí siar ó thuaidh a théann trí oileánra Cheanada

Tugtar Pasáiste an Oirthuaiscirt ar an mbealach thoir feadh chóstaí Artacha na hIorua agus na Sibéire.

Léarscáil de réigiún an Artaigh ag taispeáint bealaí loingseoireachta Pasáiste an Oirthuaiscirt, Bealach na Mara Thuaidh, agus Pasáiste an Iarthuaiscirt, agus bataiméadracht.

Tá oileáin éagsúla na n-oileán scartha óna chéile agus ó mhórthír Cheanada le sraith uiscebhealaí Artacha ar a dtugtar Pasáistí an Iarthuaiscirt nó Pasáistí an Iarthuaiscirt le chéile.[5]

Ar feadh na gcéadta bliain, lorg taiscéalaithe Eorpacha pasáiste inseolta mar bhealach trádála féideartha chun na hÁise. D'aimsigh an taiscéalaí Éireannach Robert McClure bealach ó thuaidh faoi cheangal oighir i 1850; is trí oscailt níos faide ó dheas i gceantar a ndearna an t-Albanach John Rae iniúchadh air i 1854 a rinne Roald Amundsen ón Iorua an chéad sliocht iomlán i 1903-1906. Go dtí 2009, chuir oighear phacáiste Artach cosc ​​ar loingseoireacht mhara rialta i rith an chuid is mó den bhliain. Mar gheall ar mheath oighir Artach tá na huiscebhealaí níos inseolta le haghaidh loingseoireachta oighir.[6][7][8][9]

Féadfaidh na héilimh cheannasachta a chonspóidtear thar na huiscí casta a dhéanamh ar an loingseoireacht amach anseo tríd an réigiún: maíonn rialtas Cheanada go bhfuil Pasanna an Iarthuaiscirt mar chuid d’Uiscí Inmheánacha Cheanada, ach maíonn na Stáit Aontaithe agus tíortha Eorpacha éagsúla gur caolas agus idirthuras idirnáisiúnta iad pasáiste, ag ligean pasáiste saor in aisce agus neamhualaithe.[10][11][12] Más rud é, mar a maíodh, go bhfuil codanna de cheann thoir an Phasáiste ar éigean 15 mhéadar (49 tr) domhain, laghdaítear inmharthanacht an bhealaigh mar bhealach loingseoireachta Euro-Áiseach.[13] In 2016 chuir líne loingseoireachta Síneach in iúl go raibh fonn uirthi turais rialta a dhéanamh ar longa lasta ag baint úsáide as an mbealach chuig oirthear na Stát Aontaithe agus na hEorpa, tar éis do Nordic Orion pasáiste meáchan marbh 73,500 tonna a bhaint amach i Meán Fómhair 2013.[14][15] Agus é luchtaithe go hiomlán, shuigh an Nordic Orion ró-dhomhain san uisce le seoladh trí Chanáil Panama.

TagairtíCuir in Eagar

  1. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Merriam-Webster Online Dictionary.
  2. ↑ "Cóip cartlainne". The Globe and Mail. Cartlannaíodh an bunleathanach ar Nollaig 28, 2007. Dáta rochtana: Nollaig 22, 2020.
  3. ↑ Teimpléad:Cite report
  4. ↑ "Shipping in Arctic Waters: A Comparison of the Northeast, Northwest and Trans Polar Passages" (2013). Springer. doi:10.1007/978-3-642-16790-4. 
  5. ↑ "IHO Codes for Oceans & Seas, and Other Code Systems: IHO 23-3rd: Limits of Oceans and Seas, Special Publication 23" (1953). International Hydrographic Organization.  Curtha i gcartlann 2006-07-03 ar an Wayback Machine
  6. ↑ Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named esa
  7. ↑ Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Beeb
  8. ↑ Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named plain
  9. ↑ Teimpléad:Cite magazine
  10. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
  11. ↑ Teimpléad:Cite report
  12. ↑ "Cóip cartlainne". Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2011-10-05. Dáta rochtana: 2020-12-22.
  13. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". Steel Guru. “The head of a Canadian mining company developing a massive mineral deposit within the Arctic Circle said the Northwest Passage won't work as a viable shipping route to Europe and Asia.”
  14. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". The Guardian.
  15. ↑ Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."". The Globe and Mail.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/w/index.php?title=Pasáiste_Siar_ó_Thuaidh&oldid=1128014"