Poblacht na hÉireann (1919)

Is í Poblacht na hÉireann (1919) an stát réabhlóideach a bhí bunaithe ag baill na Chéad Dála. Bunaíodh í i gcoinne stát na Breataine chun neamhspleáchas na hÉireann a bhaint amach agus neamhaird a thabhairt ar riail na Breataine in Éirinn.

Poblacht na hÉireann
Bratach Armas
Suíomh
Príomhchathair	Baile Átha Cliath
Daonra
Iomlán	4,400,000 (1921)
• Dlús	52.31 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Ghaeilge
Tíreolaíocht
Achar dromchla	84,116 km²
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann
Cruthú	21 Eanáir 1919
Díscaoileadh	6 Nollaig 1922
Á leanúint ag	Saorstát Éireann
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	poblacht pharlaiminteach
Comhlacht reachtach	Dáil Éireann
Eacnamaíocht
Airgeadra	punt steirling

An Chéad Dáil ag bailiú le chéile i dTeach an Ardmhéara, Baile Átha Cliath ar 21 Eanáir, 1919.

Bunú

Thóg na baill a sainordú ó Éirí Amach na Cásca agus ó Olltoghchán na Breataine 1918, inar bhuaigh Sinn Féin 73 suíochán, an chuid is mó de na suíocháin in Éirinn.

Ba é arm na poblachta seo a throid Cogadh na Saoirse (Éire) idir 1919 agus 1921. Chuir Sinn Féin an Phoblacht ar bun, chuir siad cuireadh go dtí an Páirtí Náisiúnach agus an Páirtí Aontachta ach dhiúltaigh siad chun a bheith ann.

I bhFeidhm

Fuair an Phoblacht aitheantas ón Aontas Sóivéadach ach ba í sin an tír amháin a thug aitheantas di.

Bhí rath ag an bpoblacht maidir le cúirteanna dúchasacha a chruthú agus ord a choimeád. Chomh maith le sin, bhí an-tacú ag daoine náisiúnacha leis an rialtas nua.

Sa deireadh, neamhbhunaigh an phoblacht tar éis an Conradh Angla-Éireannach agus bhunaigh Saorstát Éireann ina háit.

Uladh

Forógra Neamhspleáchais na hÉireann

Áfach, níor shín an riail go Oirthuaisceart na hUladh, áit ina bhfuil méid mór Aontachtóirí.

Dúirt an phoblacht go raibh údarás aici ar oileán iomlán na hÉireann, ach ní raibh riail na poblachta ann in áiteanna de Ulaidh, mar shíneadh ar sin, ní raibh na Sé Contae in Oir-thuaisceart na hÉireann ann i Saorstát Éireann. Rinne Tuaisceart Éireann astu.