Seán Ó Loingsigh

Ba é Seán Ó Loingsigh (John "Jack" Mary Lynch, as Béarla) (15 Lúnasa 1917 — 20 Deireadh Fómhair 1999) an 4ú Taoiseach (ceann Rialtais na hÉireann). Bhí dhá théarma aige in oifig idir 1966-1973 agus 1977-1979.

Seán Ó Loingsigh
Teachta Dála Feabhra 18, 1948 - Bealtaine 2, 1951 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1948 Teachta Dála Meitheamh 13, 1951 - Aibreán 23, 1954 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1951 Teachta Dála Meitheamh 2, 1954 - Nollaig 13, 1956 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1954 An tAire Oideachais agus Scileanna Márta 20, 1957 - Meitheamh 23, 1959 ← Risteárd Ó Maolchatha - Pádraig Ó hIrighile → Teachta Dála Márta 20, 1957 - Meán Fómhair 1, 1961 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1957 ionadaí do Thionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa Aibreán 28, 1958 - Meán Fómhair 14, 1959 An tAire Post, Fiontar agus Nuálaíochta Meitheamh 23, 1959 - Aibreán 21, 1965 ← Seán F. Lemass - Pádraig Ó hIrighile → Teachta Dála Deireadh Fómhair 11, 1961 - Márta 11, 1965 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1961 An tAire Airgeadais Aibreán 21, 1965 - Samhain 10, 1966 ← James Ryan - Cathal Ó hEochaidh → Teachta Dála Aibreán 21, 1965 - Bealtaine 21, 1969 Dúiche: Corcaigh Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1965 Taoiseach Samhain 10, 1966 - Márta 14, 1973 ← Seán F. Lemass - Liam Mac Cosgair → Ceannaire Fhianna Fáil Samhain 10, 1966 - Nollaig 7, 1979 ← Seán F. Lemass - Cathal Ó hEochaidh → An tAire Oideachais agus Scileanna Márta 10, 1968 - Márta 26, 1968 ← Donnchadha Ó Máille - Brian Pádraig Ó Luineacháin → Teachta Dála Iúil 2, 1969 - Feabhra 5, 1973 Dúiche: Cathair Chorcaí Thuaidh–Thiar Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1969 Ceannaire an Fhreasúra Márta 14, 1973 - Iúil 5, 1977 ← Liam Mac Cosgair - Gearóid Mac Gearailt → Teachta Dála Márta 14, 1973 - Bealtaine 25, 1977 Dúiche: Cathair Chorcaí Thuaidh–Thiar Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1973 Taoiseach Iúil 5, 1977 - Nollaig 11, 1979 ← Liam Mac Cosgair - Cathal Ó hEochaidh → Teachta Dála Iúil 5, 1977 - Bealtaine 21, 1981 Dúiche: Cathair Chorcaí Toghchán: Olltoghchán na hÉireann, 1977
Saol
Eolas breithe	Corcaigh, 15 Lúnasa 1917
Náisiúntacht	Éire
Bás	Baile Átha Cliath, 20 Deireadh Fómhair 1999
Áit adhlactha	St. Finbarr's Cemetery (en)
Cúis bháis	(galar ceirbreashoithíoch)
Muintir
Céile/Céilí	Máirín Lynch (en)
Oideachas
Alma mater	Coláiste na hOllscoile Corcaigh
Gairm
Gairm	polaiteoir, imreoir peile Gaelaí, iománaí agus abhcóide
Clár Taistil Grúpaí Blianta I P Cork county football team (en) - Foireann Sinsir Iomána Chorcaí -
Cleamhnú
Páirtithe polaitíochta	Fianna Fáil

Saol

Bhí an Loingseach ar thús cadhnaíochta na gcluichí Gaelacha; peileadóir agus iománaí mór le rá le foirne peile agus iomána Chorcaí a bhí ann, sula gcrom sé ar an bpolaitíocht. Bhí cúig cinn de chraobhacha na hÉireann buaite aige mar iománaí agus ceann amháin mar pheileadóir.

Spreagadh a shuim sa dlí agus é a bheith ina chléireach sa Chúirt Chuarda nuair a bhí sé óg. Rinne sé staidéar i gColáiste na hOllscoile Corcaigh agus in Óstaí an Rí. Glaodh chun an Bharra air sa bhliain 1945.

Polaitíocht

Chuaigh an Loingseach leis an bpolaitíocht go gairid ina dhiaidh sin. Toghadh é do Dháil Éireann don chéad uair mar ionadaí Chorcaí sa bhliain 1948, agus atoghadh é ag gach olltoghchán go dtí lá a scoir sa bhliain 1981.

1972, nuair a d'oscail Ollscoil Luimnigh (NIHE)

Le linn a ghairme, bhí sé mar Aire Airgeadais (1965-966), Aire Tionscoil agus Tráchtála (1959-1965), Aire Oideachais (1957-1959), Aire Gaeltachta (1957) agus mar Rúnaí Parlaiminte.

Bhí an Loingseach ar an 3ú ceannaire ar Fhianna Fáil idir 1966 agus 1979. Ghlac sé áit Seán Lemass mar Thaoiseach sa bhliain 1966. Chuir an foréigean a bhris amach i dTuaisceart Éireann sa bhliain 1969 isteach go mór ar rialtas agus ar phobal na Sé Chontae Fichead. Bhris Ó Loingsigh beirt aire as a gcuid postanna mar nár thacaigh siad go hiomlán le polasaí an rialtais ar Thuaisceart Éireann, dar le Ó Loingsigh.

Ghlac Seán Ó Loingsigh áit Seán Lemass mar Thaoiseach sa bhliain 1966. Chuir an foréigean a bhris amach i dTuaisceart Éireann sa bhliain 1969 isteach go mór ar rialtas agus ar phobal na Sé Chontae Fichead. Bhris Ó Loingsigh beirt aire, Charles Haughey agus Niall Blayney, as a gcuid postanna mar nár thacaigh siad go hiomlán le polasaí an rialtais ar Thuaisceart Éireann, dar le Ó Loingsigh.

D’éirigh go hiontach le Fianna Fáil in olltoghchán 1977 agus bhí Seán Ó Loingsigh ar ais mar Thaoiseach arís. Ach d’éirigh sé as dhá bhliain ina dhiaidh sin agus tháinig Cathal Ó hEochaidh isteach ina áit. Ba é Ó Loingsigh ceannasaí deireanach Fhianna Fáil chun tromlach foriomlán a fháil sa Dáil.

Saol pearsanta

saintréith an Loingseach

Bhí píopa i mbéal an Loingsigh go minic, mar ghobán b'fhéidir, san fhaisean an tráth úd. Bhuail stróc é i 1993, in aois 76 dó agus.d'éag sé ar an 20 Deireadh Fómhair 1999.