Is tír í an Éigipt, nó Poblacht Arabach na hÉigipte (Araibis:مصر) atá suite in oirthuaisceart na hAfraice agus giota beag den Áise. Tagann an t-ainm Gaeilge An Éigipt ón ainm Gréigis Aígyptos (Αἴγυπτος), agus Egypte as Fraincís agus Egypt as Béarla.

Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Éigipt
جُمهورِيّةُ مِصرَ العَرَبيّةِ (ar)
مصر (ar)
Arab Republic of Egypt (en)
Egypt (en)
Republik Arab Mesir (ms)
Mesir (ms) Cuir in eagar ar Wikidata
Bratach Armas
Bratach Armas

AintiúnBilady, Bilady, Bilady Cuir in eagar ar Wikidata

Mana«مصر أمّ الدنيا» Cuir in eagar ar Wikidata
Ainmnithe in ómósPtah (en) Aistrigh agus Miosráím Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh
Map
 27°N 29°E / 27°N 29°E / 27; 29

PríomhchathairCaireo Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán94,798,827 (2017) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús93.82 hab./km²
Teanga oifigiúilan Araibis Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Cuid deAn Afraic Thuaidh
An Meánoirthear
Iarthar na hÁise Cuir in eagar ar Wikidata
Achar dromchla1,010,407.87 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uisceAn Mheánmhuir, An Níl agus An Mhuir Rua Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdeMount Catherine (en) Aistrigh (2,629 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is ísleLogán Qattara (−133 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Ar theorainn le
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síRíocht na hÉigipte agus Rialtas na hUile-Phalaistíne Cuir in eagar ar Wikidata
Cruthú 28 Feabhra 1922Ríocht na hÉigipte
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtaispoblacht Cuir in eagar ar Wikidata
Comhlacht reachtachParlaimint na hÉigipte Cuir in eagar ar Wikidata
• Uachtarán na hÉigipte Cuir in eagar ar WikidataAbdel Fattah el-Sisi (2014–) Cuir in eagar ar Wikidata
• Príomh-Aire na hÉigipte Cuir in eagar ar WikidataMoustafa Madbouly (2018–) Cuir in eagar ar Wikidata
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil424,671,765,456 $ (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
AirgeadraEgyptian pound (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama
Fearann Idirlín barrleibhéil.eg agus .مصر (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód+20 Cuir in eagar ar Wikidata
Uimhir theileafóin éigeandála122, 123 agus 180 Cuir in eagar ar Wikidata
Cód tíreEG Cuir in eagar ar Wikidata

Tá teorainn ag an an Éigipt leis an Libia, an tSúdáin, agus le hIosrael. Tá 80.6 milliún daoine ina gcónaí ann. Is í Caireo an phríomhchathair.

Stair cuir in eagar

Sean-Éigipt cuir in eagar

Léigh an t-alt, an Sean-Éigipt agus Catagóir:Stair na hÉigipte.

Suais cuir in eagar

Osclaíodh Canáil Suaise (Suez) ar an 7 Márta 1869, agus de bharr sin, d'éirigh Caireo tábhachtach ó thaobh cúrsaí geopholaitíochta.

Deachtóireacht mhíleata, 1952 cuir in eagar

Ar an 23 Iúil 1952, tharla coup d'état; cuireadh deachtóireacht mhíleata in ionad monarcachta bunreachtúla. Tugtar "Lá na Réabhlóide" ar an 23 Iúil san Éigipt inniu agus is lá saoire é.

Géarchéim Shuais, 1956 cuir in eagar

Tharla an ghéarchéim Shuais (Suez) sa bhliain 1956, idirghabháil mhíleata mhí-ámharach. Mar leithscéal, dúirt rialtas na Fraince go raibh an tUachtarán Nasser ag tabhairt cabhrach don FLN. Ach eachtra mhíleata mhí-ámharach a bhí ann; rinne an Fhrainc agus an Ríocht Aontaithe praiseach dá dheis.

Príomhalt: Géarchéim Shuais

Cogadh na Sé Lá cuir in eagar

Ar an 5 Meitheamh 1967, rinne Iosrael ionsaí ar an Éigipt. Cuireadh tús le “Cogadh na Sé Lá”. Cuireadh tús leis ar an 5 Meitheamh 1967 nuair a rinne Iosrael ionsaí ar an Éigipt. Tháinig deireadh le Cogadh na Sé Lá, ar an 10 Meitheamh 1967 nuair a ghlac Fórsaí cosanta Iosraeil (IDF / Israel Defense Forces) seilbh ar Oirthear Iarúsailéim.

Príomhalt: Cogadh na Sé Lá

Deachtóireacht nua cuir in eagar

 
Sadat 1953

Bhí Muhammad Anwar el-Sadat ina uachtarán na hÉigipte ó 1970 go dtí an 6 Deireadh Fómhair 1981. Feallmharaíodh Sadat ar an 6 Deireadh Fómhair 1981.

Ar an 17 Meán Fómhair 1978, shínigh Sadat, agus Príomh-Aire Iosrael, Menachem Begin, conradh síocháin sa Teach Bán.

Bronnadh Duais Nobel na Síochána ar Sadat i nDeireadh Fómhair 1978.

Cúpla lá níos déanaí, ceapadh Hosni Mubarak ina uachtarán ar 14 Deireadh Fómhair 1981, an ceathrú ceann sa tír, tar éis feallmharú a réamhtheachtaithe Sadat.

Réabhlóid 2011 cuir in eagar

Sa chéad leath den bhliain 2011 bhí réabhlóid san Éigipt agus cuireadh Hosni Mubarak as a phost i ndiaidh 30 bliain i gcumhacht. I ndeireadh na dála, theip ar an réabhlóid, agus tháinig deachtóir eile chun chinn, Mohamed Hussein Tantawi Soliman.

 
An fásach dubh (Sahra as-Sauda) idir Farafra agus Bahariya

Geilleagar cuir in eagar

geilleagar ilghnéitheach san Éigipt. Tá táirgiúlacht na turasóireachta, an tionscail, na talmhaíochta agus seirbhísí go léir inchurtha lena chéile a bheagán nó a mhórán.

Príomhchathracha cuir in eagar

 
armas, 1923 - 1953.

Tíreolaíocht cuir in eagar

Cultúr cuir in eagar

Féach freisin cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar