Andrea Palladio
Ailtire a rugadh i bPadua na hIodáile ab ea Andrea Palladio nó Andrea di Pietro della Gondola (30 Samhain 1508 – 19 Lúnasa 1580), an t-ailtire is ceannasaí i stair an iarthair. Oileadh ar dtús é mar shaor cloiche. Chaith sé roinnt blianta sa Róimh ag déanamh staidéir is ag líniú na seanfhothrach. Rinne sé a chéad tionscnamh ailtireachta i Vicenza nuair a d'atóg an seanhalla tionóil is margaidh ansin ina fhoirgneamh taibhseach poiblí a dtugtar an Bhaisleac air. Thóg sé tithe móra is paláis baile d'uaisle na cathrach sin, ina measc an Villa Rotonda, an Villa Foscari, an Villa Emo, is an Villa Poiana. Bhain sé úsáid as colúnáidí le colúin chlasaiceacha, áiléir oscailte, cruinneacháin, áirsí, peidiméidí is na hairíonna go léir a chonaic sé i bhfothraigh na Róimhe, ach cumtha go siméadrach maorga álainn. D'fhoilsigh sé I quattro libri dell'architettura (Ceithre Leabhar na hAiltireachta, 1570) le cur síos go cuimsitheach ar a stíl Phallaidiach, monagraf bunaidh na hailtireachta nua-aoisí. Tinfeadh d'ailtirí ó shin i leith.
Andrea Palladio | |
---|---|
![]() | |
Saol | |
Ainm iomlán | Andrea di Pietro della Gondola |
Eolas breithe | Padua, Samhain 1508 |
Náisiúntacht | Poblacht na Veinéis |
Bás | Vicenza, thart ar 19 Lúnasa 1580, 1579, 1580 |
Muintir | |
Céile/Céilí | Allegradonna (en) ![]() |
Oideachas | |
Teangacha | An Iodáilis An Veinéisis |
Múinteoirí | Bartolomeo Cavazza (en) ![]() Gian Giorgio Trissino (en) ![]() |
Mic léinn | Vincenzo Scamozzi |
Gairm | |
Gairm | ailtire agus art theorist (en) ![]() |
Áit oibre | Veneto, Vicenza, An Veinéis agus Udine |
Saothar iomráiteach | Basilica Palladiana (en) ![]() Gallerie dell'Accademia (en) ![]() Villa Saraceno (en) ![]() Villa Almerico Capra (La Rotonda) (en) ![]() Gioiello di Vicenza (en) ![]() Church of San Giorgio Maggiore (en) ![]() Teatro Olimpico (en) ![]() |
Ballraíocht | Accademia delle Arti del Disegno (en) ![]() |
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |