Aigéad hidricianach
(Athsheolta ó Ciainíd hidrigine)
Ciainíd hidrigine, HCN, nó tuaslagán uisciúil di. Tugtar aigéad prúiseach air freisin. Is leacht fíornimhiúil é, le fiuchphointe 26 °C agus boladh almóinní. Is aigéad lag é. I dtuaslagán atá páirtneodraithe bíonn an pH > 9, agus bíonn tiúchan réasúnta ard de i dtuaslagáin salainn ciainíde. Is cumasach an múchghlantóir é, agus tá sé tábhachtach mar imoibrí i sintéisithe orgánacha.[1]
  | |
| Substaint cheimiceach | aicme eintiteas ceimiceach |
|---|---|
| Mais mhóilíneach | 27.011 Da |
| Fionnachtaí nó aireagóir | Carl Wilhelm Scheele |
| Tacsón ina n-aimsítear é | Nicotiana tabacum, Aronia melanocarpa, Eucalyptus cladocalyx, casabhach, líon, Mucuna curranii, Vigna umbellata, Canavalia ensiformis, Canavalia gladiata, Passiflora capsularis, seamair bhán, Almóinn, crann aibreog, péitseog, Homo sapiens, Escherichia coli, Euphorbiaceae, Spongiidae, Canavalia africana, Trifolium semipilosum, Clostridium pasteurianum agus crann silíní fiáin |
| Ról | chemical warfare agent (en)  , gas chamber (en) , nimh agus príomh-mheitibilít |
| Struchtúr ceimiceach | |
| Foirmle cheimiceach | CHN |
 | |
| SMILES canónta | |
| InChI | Model 3D |
| Airí | |
| Dlús | 0.000671 g/cm³ (a 20 °C, gás) |
| Slaodacht dhinimiciúil | 0.201 Pl |
| Comhéifeacht athraonta | 1.2675 |
| PKa | 9.21 |
| Móimint leictreach dhépholach | 2.98 D agus 2.984 D |
| Pointe leáite | −14 °C −13.4 °C |
| Fiuchphointe | 26 °C (a 760 Torr) 26 °C (a 101.325 kPa) |
| Móimint leictreach dhépholach | 2.98 D agus 2.984 D |
| Galbhrú | 630 mmHg (a 20 °C) |
| Guais | |
| Teorainn inlasta íochtair | 5.6 vol% |
| Teorainn inlasta uachtarach | 40 vol% |
| Meánteorainn nochta ualaithe ama | 11 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) |
| Short-term exposure limit (en) | 5 mg/m³ (luach ar iarraidh) |
| Splancphointe | −17.8 °C |
| Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte | 55 mg/m³ |
| NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) (en) (GHS02: flame (en) , GHS06: cloigeann agus croschnámha, GHS08: guais sláinte, GHS09: timpeallacht) | |
| Eile | |
| boladh, searbhas agus Class IA flammable liquid (en) | |
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ Hussey, Matt (2011). "Aigéad hidricianach". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 15.
| Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
| Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |