Pisa
Cathair san Iodáil is ea Pisa. Tá sí suite ar bhruach abhainn Arno, agus is í príomhchathair Chúige Pisa í, i réigiún na Tuscáine. Tá cáil dhomhanda ar an túr claonta atá inti. Tá daonra de 90,000 duine inti.
 Pisa | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pisa (it)  | |||||||||||
|
|||||||||||
 | |||||||||||
|
| |||||||||||
| Suíomh | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| Príomhchathair de | |||||||||||
| Daonra | |||||||||||
| Iomlán |
90,118 (2018) | ||||||||||
| Teanga, nó leagan teanga |
An Iodáilis | ||||||||||
| Tíreolaíocht | |||||||||||
| Achar dromchla |
185.18 km² | ||||||||||
| Suite i nó in aice le limistéar uisce |
Arno (en)  | ||||||||||
| Airde |
4 m | ||||||||||
| Ar theorainn le |
| ||||||||||
| Sonraí stairiúla | |||||||||||
| Éarlamh |
Rainerius (en) agus Bona of Pisa (en) | ||||||||||
| Eagraíocht pholaitiúil | |||||||||||
| • Mayor of Pisa (en) |
Marco Filippeschi (Aibreán 29, 2008) | ||||||||||
| Aitheantóir tuairisciúil | |||||||||||
| Cód poist |
56100 agus 56121–56128 | ||||||||||
| Lonnaithe i gcrios ama | |||||||||||
| Glaochód |
050 | ||||||||||
| Eile | |||||||||||
|
| |||||||||||
| Suíomh gréasáin |
comune.pisa.it | ||||||||||
.svg)
Ní fios cathain ar bunaíodh an chathair, ach tá fianaise ann go raibh na Pealascaigh, na Gréagaigh, na hEatruscaigh agus na Liogúirigh sa cheantar. Léiríonn fianaise na seandálaíochta go raibh trádáil á dhéanamh leis an Ghréig sa 5ú haois RC. Rinne na Rómhánaigh cóilíneacht de Phisa sa bliain 180 RC. Bhí easpag lonnaithe inti ó 313 AD ar aghaidh.
Cathair chumhachtach mhuirí ba ea Pisa le linn na meánaoiseanna agus chuir sí longa ar fáil don phápa Gréagóir I chun cogadh a chur ar Biosantiam, agus bhí sí páirteach i gcogaí éagsúla eile mar stát neamhspleách nó mar chuid d'impireachtaí éagsúla. Mhair glór-réim na cathrach go dtí an 13ú haois nuair a chloígh cabhlach Genoa í ar an 6 Lúnasa 1284. Mar gheall ar an cuan a bheith ag dul i léigle sioltadh tháinig meath ar thrádáil agus ar chumhacht mhíleata Phisa ach tháinig sí chun cinn mar ionad léinn le bunú na hollscoile sa bhliain 1343.
Ba i bPisa a rugadh Galileo Galilei duine d'eolaithe móra an domhain. Rinneadh tionsclaíocht éadrom a fhorbairt sa bhfichiú haois ach scriosadh cuid mhaith den chathar sa Dara Cogadh Domhanda.
Tá an-cháil ar ailtireacht Phisa, go háirithe ar an túr claonta sa Piazza de Miracoli (Túr Claonta Pisa).
 |
Is síol faoi thíreolaíocht na hIodáile é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |