Rhodri Mawr

B'é Rhodri Mawr (nó Rhodri ap Merfyn) an chéad rialtóir sa Bhreatain Bheag a bhain an gradam 'Mawr' ( is ionann 'Mawr' agus 'Mór' i nGaeilge na hÉireann) amach dó féin, agus an chéad a bhain forlámhas amach ar an Bhreatain Bheag, beagnach ina iomláine. Tugtar 'Rí na mBreatnach' air in Annála Uladh. Níos déanaí ar aghaidh, ghlaoigh staraithe éagsúla 'Rí na Breataine Bige' air, cé nach raibh sé riamh in ann an Bhreatain Bheag uile a smachtú agus níor thug daoine comhaimseartha leis an teideal seo dó.

Rhodri Mawr

Beathaisnéis
Breith	c. 820 (Féilire Ghréagóra) Oileán Mhanann
Bás	878 57/58 bliana d'aois Inis Món
Tiarnas Gwynedd
Ríocht Powys
Ríocht Ceredigion
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Chríostaíocht
Gníomhaíocht
Gairm	monarc, gaiscíoch
Teangacha	An Bhreatnais
Teaghlach
Teaghlach	Teaghlach Gwynedd
Céile	Angharad ferch Meurig
Páiste	Anarawd ap Rhodri, Merfyn ap Rhodri, Cadell ap Rhodri, Tudwal an Bacach
Athair	Merfyn Frych  agus Nest ferch Cadell

Léarscáil ag tabhairt le fios fairsinge na ngabhálacha a bhain an Rí Rhodri Mawr amach.

██ Gwynedd, prionsacht Rhodri Mawr

██ Comhcheangail chun Morgannwg a chruthú.

Ginealach agus oidhreacht

Mac Mherfyn Frych, Rí Gwynedd agus Nest ferch Cadell ó ríshliocht Powys ab ea é, agus fuair sé Ríocht Gwynedd ó oidhreacht tar éis dá athair bás a fháil sa bhliain 844.

Nuair a bhásaigh a uncail, deartháir a mháthar, Cyngen ap Cadell rialtóir Powys, ar oilithreacht go dtí an Róimhe sa bhliain 855, fuair sé Powys le hoidhreacht freisin. Sa bhliain 872, tré thaisme, bádh Gwgon, rialtóir Seisyllwg i ndeisceart na Breataine Bige, chuir Rhodri Ríocht Seisyll leis a fhearainn de bhua a pósadh le Angharad, deirfiúr Gwgon. Seo déanta b'é Rhodri an rialtóir is mó sa Bhreatain Bheag.