Ailill Finn
I Miotaseolaíocht na nGael, Ard Rí seanscéalach na hÉireann ab ea Ailill Fionn' (Sean-Ghaeilge Ailill Finn) mac Airt mhic Lugdach.
| Cineál | duine  |
|---|---|
| Dáta | |
| Inscne | fireann |
| Slí bheatha | rí |
| Náisiúntacht | Éire |
| Muintir | |
| Athair | Art mac Lugdach |
| Leanaí | Eochaid mac Ailella |
De réir Leabhar Gabhála na hÉireann, tháinig sé i gcoróin tar éis marú a athar le Fíachu Tolgrach agus a mhac Dui Ladgrach. Tar éis dhá bhliain a réime, maraíodh Fíachu Tolgrach i mbun troda in éadan Airgeadmhar mhic Síorláimhe. Chuir fir na Mumhan, agus Eochaidh mac Ailealla agus Lughaid mac Eochada Fhiamhuine i gceannas, ar deoraíocht thar lear é. Seacht mbliana ina dhiaidh sin, tháinig Airgeadmhar ar ais go hÉirinn agus mharaigh sé Ailill le cabhair Dui Ladrach agus a mhic Fiacha. Theip air an choróin a ghabháil, a thóg Eochaid ina áit.[1]
De réir Foras Feasa ar Éirinn[2] agus Annála na gCeithre Máistrí,[3] tháinig Fiacha Tolgrach i gcoróin tar éis dó Art a mharú. Mharaigh Ailill é dá réir sin, agus tháinig i gcoróin féin. Bhí seisean i réim ar feadh naoi nó aon bhliain déag, sular mharaigh Airgetmar é agus tháinig Eochaid i gcomharbacht air.
Achar ama cuir in eagar
- Leabhar Gabhála na hÉireann: Artaxerxes II na Peirse (404–358 RC).
- Foras Feasa ar Éirinn: 586–577 RC,
- Annála na gCeithre Máistrí: 795–786 RC.
Sliocht cuir in eagar
Creidtear gur sinsear é na nGamarad as Néifinn,[4] Contae Mhaigh Eo.
Tagairtí cuir in eagar
- ↑ R. A. Stewart Macalister (eag. & aistr.), Lebor Gabála Érenn: The Book of the Taking of Ireland Part V, Irish Texts Society, 1956, lch. 259-261
- ↑ Seathrún Céitinn, Foras Feasa ar Éirinn, 1.27
- ↑ Annála na gCeithre Máistrí, M4404-4415
- ↑ Néifinn
| Réamhtheachtaí Art mac Lugdach nó Fíachu Tolgrach |
Ard-Rí na hÉireann LGÉ 5ú/4ú haois RC FFÉ 586–577 RC ACM 795–786 RC |
Comharba Eochaid mac Ailella |