Feidhmghrúpa

Sa cheimic orgánach, is éard is feidhmghrúpa ann ná páirt nó malartaí laistigh de mhóilín a mbíonn imoibrithe sainiúla aige. Mar shampla, bíonn an hiodrocsailghrúpa ( -OH) sainiúil do na halcóil, agus an t-aimíneaghrúpa (-NH₂) sainiúil do na haimíní. Rachaidh an feidhmghrúpa céanna faoin imoibriú ceimiceach céanna nó a mhacasamhail, beag beann ar mhéid an mhóilín ar cuid de.^[1]Ligeann sé seo tuartha córasach ar imoibrithe ceimiceacha agus iompar comhdhúile ceimiceacha agus dearadh sintéisí ceimiceacha. Ina theannta sin, is féidir le feidhmghrúpaí eile imoibríocht feidhmghrúpa a hathrú. I sintéis cheimiceach, tá idirthiontú feidhmghrúpa ar cheann de na cineálacha bunúsacha claochlaithe.

Hidreacarbóin

Is féidir le hadaimh charbóin naisc chomhfhiúsacha láidre a fhoirmiú le hadaimh eile carbóin, rud a chruthaíonn slabhraí agus fáinní adamh carbóin ar a dtugtar an cnámharlach carbóin. Is féidir leis an charbón naisc shingile, naisc dhúbailte agus naisc threasacha a fhoirmiú leis féin. Bíonn hidrigin nasctha le hadaimh charbóin fosta sa chnámharlach seo agus tugtar hidreacarbón ar an chomhdhúil a dhéantar, rud a chiallaíonn nach bhfuil ann ach carbón agus hidrigin. Is aicme de mhóilín iad hidreacarbóin a shainmhíníonn grúpaí feidhmiúla ar a dtugtar hidreacarbyl nach bhfuil iontu ach carbón agus hidrigin, ach a athraíonn ó thaobh líon agus ord na mbannaí dúbailte. Tá cineál (agus scóip) imoibríochta difriúil ag gach ceann acu.). Na comhdhúile a bhíonn ann dá thoradh seo, is gnách leo bheith níos imoibríche ná an hidreacarbón bunúsach. Tugtar feidhmghrúpaí ar ghrúpaí dá leithéid agus is iad na grúpaí seo a chinneann imoibriúcháin cheimiceacha an mhóilín. Lena rá ar dhóigh eile, tá an cheimic a bhaineann le comhdhúil orgánach á cinneadh ag a feidhmghrúpa agus is é an feidhmghrúpa an grúpa imoibríoch taobh istigh de chomhdhúil.^[2]

Aicmiú ceimiceach	Grúpa	Foirmle	Foirmle struchtúrach	Réimír	Iarmhír	Sampla
Alcán	Ailcil	R(CH₂)_nH		ailcil-	-án	Eatán
Ailcéin	Ailceinil	R₂C=CR₂		alkenyl-	-éin	Eitiléin (Eitéin)
Ailcín	Alkynyl	RC≡CR'	${\ce {R-C#C-R'}}$	alkynyl-	-ín	${\ce {H-C#C-H}}$ Aicéitiléin (Eitín)
Díorthach beinséine	Feinil	RC₆H₅ RPh		feinil-	-beinséin	Cumene (beinséiniseapróipile)

Tagirtí

Tagairtí

↑ Compendium of Chemical Terminology (IUPAC "Gold Book") Feidhmghrúpa
↑ Hussey, Matt (2011). "Grúpa feidhmiúil". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 335.

[1] Compendium of Chemical Terminology (IUPAC "Gold Book") Feidhmghrúpa

[FreamhanEolais-2] Hussey, Matt (2011). "Grúpa feidhmiúil". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 335.

[1]

[2]