Texas

Texas
	State of Texas (en)
Flag of Texas (en)
	;
Aintiún	Texas, Our Texas (en) (1929)
Mana	«Friendship» (1930)
Siombail oifigiúil	Magadóir
Leasainm	The Lone Star State
Ainmnithe in ómós	friend (en)
Suíomh
	31°N 100°W / 31°N 100°W
Stát ceannasach	Stáit Aontaithe Mheiriceá
Príomhchathair	Austin
Daonra
Iomlán	27,469,114 (2015)
Teanga, nó leagan teanga	no value
Tíreolaíocht
Cuid de	contiguous United States (en)
Achar dromchla	696,241 km²
• Uisce	2.74 %
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Murascaill Mheicsiceo agus Río Bravo
Airde	520 m
Pointe is airde	Guadalupe Peak (en) (2,667 m)
Pointe is ísle	Murascaill Mheicsiceo
Ar theorainn le	Tamaulipas ; Chihuahua ; Nua-Mheicsiceo ; Oklahoma ; Arkansas ; Louisiana ; Coahuila ; Nuevo León
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Republic of Texas (en)
Cruthú	Nollaig 29, 1845
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht feidhmiúcháin	Government of Texas (en)
Comhlacht reachtach	Texas Legislature (en)
• Governor of Texas (en)	Greg Abbott (Eanáir 20, 2015)
Údarás breithiúnach is airde	Supreme Court of Texas (en)
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC−06:00 ; Amchrios Lárnach ; America/Chicago (en)
Eile
Láithreán gréasáin	texas.gov

Ceann de na Stáit Aontaithe is ea Texas. Is é Texas an 28ú stát. Bunaíodh 'Poblacht Texas" i 1836 chuaigh sé san Aontas sa bhliain 1844. Úsáidtear an giorrúchán TX don phost.

Tháinig ainm an stáit as an teanga Caddo, teanga bhundúchasach Mheiriceánach a bhí á labhairt ag na Hasinai. Comhghuaillíocht de threibheacha ab ea na Hasinai agus an teanga seo á labhairt acu. Is é is brí leis an bhfocal táyshaʔ sa teanga seo ná "cara", agus nuair a chuir na Meicsicigh iarmhír na huimhreach iolra leis, fuarthas Texas nó Tejas.

StairCuir in Eagar

Bunaíodh "Poblacht Texas" ar an 2 Márta 1836 Ag an am céannna, rinne an t-arm Meicsiceach, faoi Antonio López de Santa Anna, léigear ar an Alamo agus ar 6 Márta 1836, rinneadh slad ar na “Texian” a bhí ann, ina measc Davy Crockett, laoch pobail sna Stáit Aontaithe. Chuir an ionsaí uafás ar mhuintir na háite ag an am.

Ccloíodh an t-arm Meicsiceach sa Chath San Jacinto ar an 21 Aibreán 1836.

Stoirm in aice Enchanted Rock i gceantar na gcnoc i dTexas

Tíreolaíocht TexasCuir in Eagar

Is é Texas an dara stát is mó sna Stáit Aontaithe de réir a achair (tá Alasca níos mó) agus de réir an daonra (tá California níos mó).

Is í Austin príomhchathair Texas, ach is í Houston an chathair is mó. Ainmníodh an dá chathair as daoine de bhunaitheoirí an stáit, is é sin, Stephen Fuller Austin, "athair Texas", agus Sam Houston, a chaith dhá sheal ina Uachtarán ar Texas nuair a bhí sé ina Phoblacht neamhspleách. Tá duine as gach beirt in Texas ina gcónaí i ndúiche cathrach Houston nó i ndúiche cathrach Dallas-Fort Worth.

Contaetha i TexasCuir in Eagar

Príomhalt: Liosta contaetha i Texas

GeilleagarCuir in Eagar

Ola tobar (pumpjack), Texas

Is iad an dá thionscal is mó a thuilleann clú do Texas ná an fuinneamh (giniúint chumhachta agus scagaireacht artola) agus an aerloingseoireacht (NASA).

IomparCuir in Eagar

Rialaíonn Roinn Iompair Texas (TxDOT) bóithre, eitleoireacht agus córais iompair poiblí sa stát. Is é Aerfort Idirnáisiúnta Dallas/Fort Worth, lonnaithe leath bealaigh idir Dallas agus Fort Worth, an t-aerfort is mó sa stát, an dara is mó sna Stáit Aontaithe, agus an ceathrú is mó ar domhan. An dara aerfort is mó sa stát ná Aerfort Idirilchríochach George Bush i Houston.

Freastalaíonn trí sheirbhís Amtrak ar Texas:

An Texas Eagle idir Chicago agus San Antonio,
An Sunset Limited idir New Orleans agus Los Angeles,
An Heartland Flyer idir Fort Worth agus Cathair Oklahoma.

Is é Calafort Houston ceann de na calafoirt is mó ar domhan. Tá faid 80 ciliméadar aige, agus is é an dara calafort is gnóthaí sa tír ó thaobh tonnáiste de i ndiaidh Calafort Louisiana Theas.

TagairtíCuir in Eagar

Stáit Aontaithe Mheiriceá

Stáit:

Is síol faoi thíreolaíocht Mheiriceá é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.