Speiceas de phlandaí déchotailéadónacha san fhine Fabaceae, fofhine Faboideae is ea Vicia faba , ar a dtugtar go coitianta pónaire leathan.[1] Is planda luibheach nádúrtha é in Éirinn agus imchuach na Meánmhara é, saothraithe leis na cianta ar son na síolta inite agus mar fhoráiste ar feadh roinnt mílaoiseanna, ta sé saibhir i bpróitéin agus i stáirse.[2] Speiceas dioplóideach atá ann (2n = 2x =12 chrómasóm), anaithnid sa staid nádúrtha agus nach bhféadfaí a shinsear fiáin a aithint. Tá go leor cineálacha moirfeolaíocha ar eolas, agus iad aicmithe i bhfospeicis nó i gcineálacha éagsúla, ar a dtugtar "pónairí" agus "pónairí leathan". Is faighneoga iad na torthaí ina bhfuil síolta de mhéid éagsúil, níos mó le haghaidh pónairí, agus níos lú le haghaidh pónairí machaire. Mar sin séin, tá fachtóirí neamhchothaitheach sna síolta, cuid acu (vicine, tíoraimín, srl) is féidir a bheith contúirteach do dhaoine togracha.

WD Bosca Sonraí Ainmhí BheoVicia faba Cuir in eagar ar Wikidata

Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
Is foinse é an tacsón seo depónaire leathan agus Fève (fr) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Tacsanomaíocht
For-ríochtEukaryota
RíochtPlantae
OrdFabales
FineFabaceae
TreibhFabeae
GéineasVicia
SpeiceasVicia faba Cuir in eagar ar Wikidata
L., 1753

Planda bliantúil a fhásann 80 cm ar airde is ea an pónaire leathan. Na gais díreach in airde, cearnach i dtrasghearradh. 2-6 duilleoigín ubhchruthach scothghorm glas ar na duilleoga. Na pisbhláthanna i gcrobhaingí beaga bána le heití scothchorcra/dubha. Na cochaill suas le 20 cm ar fhad, giobach dubh. Cuimsíonn sí beagán síolta móra, gach ceann 2-3 cm ar leithead.

  1. “Vicia faba” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
  2. Hussey, Matt (2011). "Pónaire leathan". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 533.