Vicia faba
Speiceas de phlandaí déchotailéadónacha san fhine Fabaceae, fofhine Faboideae is ea Vicia faba , ar a dtugtar go coitianta pónaire leathan.[1] Is planda luibheach nádúrtha é in Éirinn agus imchuach na Meánmhara é, saothraithe leis na cianta ar son na síolta inite agus mar fhoráiste ar feadh roinnt mílaoiseanna, ta sé saibhir i bpróitéin agus i stáirse.[2] Speiceas dioplóideach atá ann (2n = 2x =12 chrómasóm), anaithnid sa staid nádúrtha agus nach bhféadfaí a shinsear fiáin a aithint. Tá go leor cineálacha moirfeolaíocha ar eolas, agus iad aicmithe i bhfospeicis nó i gcineálacha éagsúla, ar a dtugtar "pónairí" agus "pónairí leathan". Is faighneoga iad na torthaí ina bhfuil síolta de mhéid éagsúil, níos mó le haghaidh pónairí, agus níos lú le haghaidh pónairí machaire. Mar sin séin, tá fachtóirí neamhchothaitheach sna síolta, cuid acu (vicine, tíoraimín, srl) is féidir a bheith contúirteach do dhaoine togracha.
Sonraí | |
---|---|
Is foinse é an tacsón seo de | pónaire leathan agus Fève (fr) |
Tacsanomaíocht | |
For-ríocht | Eukaryota |
Ríocht | Plantae |
Ord | Fabales |
Fine | Fabaceae |
Treibh | Fabeae |
Géineas | Vicia |
Speiceas | Vicia faba L., 1753 |
Cur síos
cuir in eagarPlanda bliantúil a fhásann 80 cm ar airde is ea an pónaire leathan. Na gais díreach in airde, cearnach i dtrasghearradh. 2-6 duilleoigín ubhchruthach scothghorm glas ar na duilleoga. Na pisbhláthanna i gcrobhaingí beaga bána le heití scothchorcra/dubha. Na cochaill suas le 20 cm ar fhad, giobach dubh. Cuimsíonn sí beagán síolta móra, gach ceann 2-3 cm ar leithead.
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ ““Vicia faba” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Pónaire leathan". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 533.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |