An Bhanglaidéis
Is tír atá suite san Áise Theas í an Bhanglaidéis, nó Daonphoblacht na Bangladéise[1]. Tá teorainn mhór aici leis an India, agus teorainn bheag le Maenmar san oirdheisceart. Tá Bá Bheangál sa deisceart.
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ (bn) বাংলাদেশ (bn) ![]() | |||||
|
|||||
![]() ![]() | |||||
Aintiún | Amar Sonar Bangla ![]() | ||||
Mana | «Beautiful Bangladesh» ![]() | ||||
Siombail oifigiúil | Nymphaea nouchali ![]() | ||||
Ainmnithe in ómós | Beangáilis ![]() | ||||
Suíomh | |||||
| |||||
Príomhchathair | Dhaka ![]() | ||||
Daonra | |||||
Iomlán | 169,356,251 (2021) ![]() | ||||
• Dlús | 1,147.63 hab./km² | ||||
Teanga oifigiúil | Beangáilis ![]() | ||||
Reiligiún | An tIoslam, An Hiondúchas, An Búdachas agus An Chríostaíocht ![]() | ||||
Tíreolaíocht | |||||
Cuid de | An Áise Theas ![]() | ||||
Achar dromchla | 147,570 km² ![]() | ||||
Suite i nó in aice le limistéar uisce | Bá Bheangál ![]() | ||||
Pointe is airde | Mowdok Mual (en) ![]() ![]() | ||||
Pointe is ísle | Bá Bheangál (0 m) ![]() | ||||
Ar theorainn le | |||||
Sonraí stairiúla | |||||
Cruthú | 26 Márta 1971 | ||||
Eagraíocht pholaitiúil | |||||
Córas rialtais | Westminster system (en) ![]() ![]() | ||||
Comhlacht feidhmiúcháin | Government of Bangladesh (en) ![]() ![]() | ||||
Comhlacht reachtach | Jatiya Sangsad (en) ![]() ![]() | ||||
• President of Bangladesh (en) ![]() ![]() | Syed Nazrul Islam (1971–1972) ![]() | ||||
• Prime Minister of Bangladesh (en) ![]() ![]() | Sheikh Hasina (2009–) ![]() | ||||
Údarás breithiúnach is airde | Supreme Court of Bangladesh (en) ![]() ![]() | ||||
Eacnamaíocht | |||||
OTI ainmniúil | 416,264,802,185 $ (2021) ![]() | ||||
Airgeadra | Bangladeshi taka (en) ![]() ![]() | ||||
Aitheantóir tuairisciúil | |||||
Lonnaithe i gcrios ama | |||||
Fearann Idirlín barrleibhéil | .bd agus .বাংলা (en) ![]() ![]() | ||||
Glaochód | +880 ![]() | ||||
Uimhir theileafóin éigeandála | 999 ![]() | ||||
Cód tíre | BD ![]() | ||||
Eile | |||||
Suíomh gréasáin | bangladesh.gov.bd ![]() | ||||
![]() |
Tá an tír suite sa réigiún Beangál. Is grúpa eitneach Áiseach iad na Beangálaigh. Is í an Bheangáilis a bpríomhtheanga.
Stair Cuir in Eagar
An Réimeas Briotanach Cuir in Eagar
Tugtar An Réimeas Briotanach (Béarla: The British Raj) (Hiondústáinis: राज, راج, rāj nó go litriúil "Réimeas") ar an dtréimhse ama ina raibh forlámhas coilíneach na Breataine i bhfeidhm ar fho-ilchríoch na hIndia idir 1858 agus 1947. Áirítear an réigiún ar a dtugtar go coitianta 'An India' in úsáid chomhaimseartha, na fearainn a bhí riartha go díreach ag an Ríocht Aontaithe, mar aon leis na stáit ríoga a rialaigh rialtóirí aonair faoi cheannasaíocht Corónach na Breataine.
Gorta Cuir in Eagar
Bhí gorta sa Bheangáil sna 1940idí déanacha. Fuair na milliúin bás in oirthear na hIndia is an Bheangáil Thoir (an Bhanglaidéis anois) leis an seargadh ríse. Tá an galar sin annamh anois mar gur tugadh isteach saghsanna frithsheasmhacha.
1947 Cuir in Eagar
Cuireadh críochdheighilt i bhfeidhm ar an réigiúin sa bhliain 1947, nuair a tháinig deireadh leis an Réimeas Briotanach agus nuair a bunaíodh an Phacastáin agus an India, na tíortha chomharbais.
1952 Cuir in Eagar
Roghnaíodh an 21 Feabhra an Lá Idirnáisiúnta na Máthairtheangacha a cheiliúradh, in ómós na mac léinn a maraíodh agus iad ag agóidíocht ar son a dteanga dhúchais, Bangla, sa Bhanglaidéis i 1952[2].
Neamhspleáchas Cuir in Eagar
Ar an 26 Márta 1971, thosaigh an oibríocht mhíleata "solas cuardaigh". D'ionsaigh an Phacastáin Thiar na náisiúnaithe sa Bhanglaidéis. Tharla cinedhíothú. Dúnmharaíodh go barbartha 300-500,000 (3 milliún a deir an rialtas inniu)[3].
Bhain Oirthear na Pacastáine neamhspleáchas amach ó Phacastáin Thiar i mí Nollag 1971. Tugadh "an Bhanglaidéis" ar an tír nua ag an am sin.
Tagairtí Cuir in Eagar
- ↑ "Bangladesh" The World Factbook — Central Intelligence Agency. Curtha i gcartlann 2021-01-01 ar an Wayback Machine
- ↑ Tuairisc.ie, 17 Feabhra 2015
- ↑ BBC (Dummett, Mark, 16 December 2011. "Bangladesh war: The article that changed history")
Comhlathas na Náisiún | ||
---|---|---|
Antigua agus Barbúda • An Astráil
• Na Bahámaí • An Bhanglaidéis • Barbadós • An Bheilís • An Bhotsuáin • Brúiné • Camarún• Ceanada • An Chipir • Doiminice • Fidsí • Esuaitíní • Gána • Grenada • an Ghuáin • India • Iamáice • An Chéinia • Cireabaití • Leosóta • An Mhaláiv • An Mhalaeisia • Oileáin Mhaildíve • Málta • Oileán Mhuirís • Mósaimbíc • An Namaib • Nárú • Nua-Shéalainn • An Nigéir • An Phacastáin • Nua-Ghuine Phapua • Ruanda • San Críostóir-Nimheas • San Lucia • San Uinseann agus na Greanáidíní • Samó • Na Séiséil • Siarra Leon • Singeapór • Oileáin Sholamón • An Afraic Theas • Srí Lanca • An Tansáin • Tonga • Oileán na Tríonóide agus Tobága • Tuvalu • Uganda • Vanuatú • An tSaimbia |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |