Dáil Éireann
Is í Dáil Éireann teach íochtarach an Oireachtais, an pharlaimint i bPoblacht na hÉireann. Toghtar go díreach í ar a laghad uair amháin gach cúig bliana leis an gcóras ionadaíocht chionmhar agus an t-Aonvóta Inaistrithe. Is í an chraobh is treise san Oireachtas í, agus i bhfad níos mó cumhachta aici ná mar atá ag an teach uachtarach, Seanad Éireann. In éineacht leis an tSeanad ritheann sí dlíthe a thagann i bhfeidhm má chuireann an tUachtarán a lámh leo, ach is féidir leis an Dáil neamhthoil an tSeanaid a shárú agus ní mór don Uachtarán glacadh le Bille atá rite ag an Oireachtas ach amháin má fheictear dó gur sárú ar an Bhunreacht atá ann. Is í an Dáil a ainmníonn Taoiseach lena cheapadh ag an Uachtarán. Cruinníonn an Dáil i dTeach Laighean i mBaile Átha Cliath ó 1922.
| 33ú Dáil | |
 | |
| Cineál | |
|---|---|
| Cineál | Teach íochtair den Oireachtas |
| Ceannairí | |
| Ceann Comhairle (President) | Seán Ó Fearghaíl, (FF) ón lá 10 Márta 2016 |
| Struchtúr | |
| Baill | 166 |
 | |
| Páirtithe polaitíochta | Rialtas (84)
Freasúra (75)
Uachtarán an Dlísheomra
|
| Toghchán | |
| Córas vótála | Aonvóta inaistrithe |
| Toghchán deireanach | 25 Feabhra 2011 |
| Áit chruinnithe | |
 | |
| Teach Laighean | |
| Suíomh Gréasáin | |
| oireachtas.ie | |
Stair Cuir in Eagar
Bunaíodh an Chéad Dáil sa bhliain 1919. Ba Dháil réabhlóideach í, a bunaíodh an lá ar bhris Cogadh na Saoirse amach sa tír. B'é an Dara Dáil a bhí i bhfeidhm nuair a vótáil an Dáil ar son an Chonradh Angla-Éireannach i 1922, agus b'é an Tríú Dáil an chéad Dáil a toghadh faoi chóras an chonartha sin, i 1922 chomh maith. Mar gheall ar a n-easaontú leis an gConradh, staon na frith-chonraitheoirí ón Tríú Dáil agus ón gCeathrú Dáil, ach scar páirtí nua, Fianna Fáil, ó na frithchonraitheoirí eile i Sinn Féin sa bhliain 1926 ionas go mbeidís in ann páirt a ghlacadh sa Dáil faoi chóras an chonartha, agus ghlac an páirtí sin suíocháin i nDáil Éireann sa Chúigiú Dáil agus i ngach Dáil ina diaidh.
Leagadh amach ról bunreachtúil na Dála mar atá faoi láthair don chéad uair i 1937, nuair a cuireadh Poblacht na hÉireann ar bun mar stát, agus bunreacht nua ag baint léi.
Baill den 33ú Dáil Cuir in Eagar
Toghadh an 33ú Dáil in Olltoghchán na hÉireann, 2020. Is é seo a leanas ná miondealú na bpáirtithe go léir sa Dáil mar atá faoi láthair:
| Páirtí | Suíocháin | |
|---|---|---|
| Sinn Féin | 36 | |
| Fianna Fáil | 36 | |
| Fine Gael | 34 | |
| Comhaontas Glas | 12 | |
| Páirtí an Lucht Oibre | 7 | |
| Daonlathaigh Shóisialta | 6 | |
| Dlúthpháirtíocht - Pobal Roimh Bhrabús | 5 | |
| Aontú | 1 | |
| Neamhspleáigh | 21 | |
| Ceann Comhairle | 1 | |
| Iomlán | 160 | |
Naisc sheachtracha Cuir in Eagar
- Dail.ie, suíomh oifigiúil as Gaeilge. Curtha i gcartlann 2007-09-27 ar an Wayback Machine