2012
bliain
Bliain bhisigh ab ea an bhliain 2012. (MMXII)
 | |
| Sampla de | bliain bhisigh, bliain féilire agus bliain bhisigh ag tosú ar an Domhnach agus ag críochnú ar an Luan |
|---|---|
| Féilirí eile | |
| féilire Ghréagóra | 2012 (mmxii) |
| Ioslamach | 1433 – 1434 |
| Síneach | 4708 – 4709 |
| Eabhrach | 5772 – 5773 |
| Hiondúch | 2067 – 2068 (Vikram Samvat) 1934 – 1935 (Shaka Samvat) 5113 – 5114 (Kali Yuga) |
| Peirseach | 1390 – 1391 |
| Airméanach | 1461 |
| Rúnach | 2262 |
| Ab urbe condita | 2765 |
| Catagóirí | |
| Breitheanna Básanna Teilifís Scannáin | |
| Aois | |
| 20ú haois - 21ú haois - 22ú haois | |
| Deich mbliana | |
| 1980í 1990í 2000í - 2010í - 2020í 2030í 2040í | |
| Bliain | |
| 2009 2010 2011 - 2012 - 2013 2014 2015
| |
 | |
Eachtraí cuir in eagar
- 30 Meitheamh - Ghlac Mohamed Morsi mionn oifige mar Uachtarán nua na hÉigipte.
- 18 Meitheamh - Bronnadh "Saoirse Bhaile Átha Cliath" ar Aung San Suu Kyi.
- 1 Iúil - Bua na Spáinne sa chluiche ceannais i gCraobh Sacair na hEorpa 2012
- 27 Iúil - Osclaíodh na 30ú hOilimpeacha Samhraidh i Londain Shasana.
- 6 Lúnasa - D'éirigh le Curiosity, spásárthacht, Mars a bhaint amach agus gléas fáin ar chur ar siúl á thaiscéaladh.
- 12 Lúnasa - Dúnadh na 30ú hOilimpeacha Samhraidh i Londain Shasana.
- 30 Deireadh Fómhair - Maraíodh 138 duine ar a laghad tar éis do Hairicín Sandy an Mhuir Chairib agus cósta thoir na Stát Aontaithe a bhualadh.
Breitheanna cuir in eagar
- 4 Bealtaine — Alan Kurdi, páiste trí bliana a fuair bás nuair a d'iompaigh a bhád béal faoi (b. 2015)
Básanna cuir in eagar
- 6 Eanáir — Bob Holness, léiritheoir teilifíse (r.1928)[1]
- 9 Eanáir — Bridie Gallagher, ceoltóir Éireannach (r.1924)[2]
- 13 Eanáir — Rauf Denktash, ceannaire ar an Chipir Thuaidh
- 14 Eanáir — Pearse Hutchinson, file agus craoltóir (r.1927)
- 14 Eanáir — Txillardegi, teangeolaí, polaiteoir, agus scríbhneoir Bascaise (r. 1929)
- 20 Eanáir — Etta James, amhránaí Meiriceánach (r. 1938)
- 29 Eanáir — Micheál Ó hEidhin, ceoltóir Éireannach (r. 1938)
- 31 Eanáir — Peadar Maher, polaiteoir Éireannach (r. 1924)
- 1 Feabhra — Angelo Dundee, traenálaí dornálaíochta Meiriceánach (r. 1921)
- 11 Feabhra — Whitney Houston, amhránaí (r.1963)
- 12 Feabhra — David Kelly, aisteoir (r.1929)
- 10 Márta — Frank Sherwood Rowland, ceimiceoir Meiriceánach (r. 1927)
- 17 Márta — Pápa Shenouda III, Pápa Coptach (r. 1923)
- 20 Márta — Jim Stynes, fear spóirt (r.1966)
- 21 Márta — Ruaraidh MacThòmais, file Albanach (r. 1921)
- 25 Aibreán — Louis le Brocquy, péintéir Éireannach (r. 1916)
- 25 Aibreán — Paul L. Smith, aisteoir Meiriceánach (r. 1936)
- 28 Aibreán — Matilde Camus, 92, file Spáinnise (r.1919)
- 5 Bealtaine — Adam Yauch , rap-cheoltóir (r.1964)
- 17 Bealtaine — Donna Summer, amhránaí (r.1948)
- 20 Bealtaine — Robin Gibb, ceoltóir le na Bee Gees (r.1949)
- 30 Bealtaine — Andrew Fielding Huxley, fiseolaí Sasanach (r. 1917)
- 1 Meitheamh — Pádraig Faulkner, polaiteoir Éireannach de chuid Fianna Fáil (r. 1918)
- 5 Meitheamh — Ray Bradbury, údar Meiriceánach (r. 1920)
- 11 Meitheamh — Ann Rutherford, ban-aisteoir (r. 1917)
- 12 Meitheamh — Henry Hill, drongadóir Meiriceánach (r. 1943)
- 13 Meitheamh — William Standish Knowles, ceimiceoir Meiriceánach (r 1917)
- 27 Meitheamh — Rosemary Dobson, file Astrálach (r. 1920)
- 30 Meitheamh — Yitzhak Shamir, polaiteoir Iosraelach (r. 1915)
- 3 Iúil — Andy Griffith, aisteoir (r.1926)
- 8 Iúil — Ernest Borgnine, aisteoir Meiriceánach (r. 1917)
- 9 Iúil — Isuzu Yamada, ban-aisteoir Seapánach (r. 1917)
- 22 Iúil — Miguel Arteche, file (r. 1926)
- 30 Iúil — Maeve Binchy, údar (r.1940)
- 31 Iúil — Gore Vidal, scríbhneoir (r.1925)
- 6 Lúnasa — Bernard Lovell, fisiceoir agus réalteolaí raidió Sasanach (r. 1913)
- 11 Lúnasa — Michael Dokes, dornálaí Meiriceánach (r. 1958)
- 25 Lúnasa — Neil Armstrong, spásaire (r.1930)
- 3 Meán Fómhair — Michael Clarke Duncan, aisteoir Meiriceánach (r.1957)
- 23 Meán Fómhair — Corrie Sanders, dornálaí as an Afraic Theas (r. 1966)
- 28 Meán Fómhair — Larry Cunningham, ceoltóir agus amhránaí Éireannach (r. 1938)
- 29 Meán Fómhair — Hebe Camargo, láithreoir teilifíse Brasaíleach (r. 1929)
- 28 Deireadh Fómhair — Savita Halappanavar, bean a fuair bás in Éirinn mar gheall ar bhreith anabaí (r. 1981)
- 7 Samhain — Carmen Basilio, dornálaí Meiriceánach (r. 1927)
- 23 Samhain — Larry Hagman, aisteoir (r.1931)
- 24 Samhain — Héctor Camacho, dornálaí Pórtó Ríceach (r. 1929)
- 9 Nollaig — Patrick Moore, craoltóir agus réalteolaí (r.1923)
- 11 Nollaig — Ravi Shankar, seinnteoir siotáir Indiach (r. 1920)
- 15 Nollaig — Páidí Ó Sé, imreoir agus bainisteoir caide (r.1955)
- 21 Nollaig — Shane McEntee, polaiteoir Éireannach de chuid Fhine Gael (r.1956)
- 24 Nollaig — Charles Durning, aisteoir Meiriceánach (r. 1923)
- 30 Nollaig — Carl Woese, micribhitheolaí Meiriceánach (r. 1928)
- 30 Nollaig — Rita Levi-Montalcini, néaraifhiseolaí Iodálach (r. 1909)
Duaiseanna Nobel cuir in eagar
- Síocháin - An tAontas Eorpach
- Fisic - Serge Haroche agus David J. Wineland
- Ceimic - Robert Lefkowitz agus Brian Kobilka
- Eacnamaíocht - Alvin E. Roth agus Lloyd Shapley
- Leigheas - John B. Gurdon agus Shinya Yamanaka
- Litríocht - Mo Yan