An Ailgéir
Is tír sa Mhagraib í an Ailgéir (Araibis: الجزائر al-Jazā'ir, Araibis na hAilgéire: الدزاير al-dzāyīr; Fraincis: Algérie). Daon-Phoblacht Dhaonlathach na hAilgéire an t-ainm oifigiúil.[1]
An Ailgéir | |||||
---|---|---|---|---|---|
الجمهورية الجزائرية الديمقراطية الشعبية (ar) الجزائر (ar) | |||||
|
|||||
Aintiún | Kassaman | ||||
Mana | «By the people and for the people (en) » | ||||
Suíomh | |||||
| |||||
Príomhchathair | Cathair na hAilgéire | ||||
Daonra | |||||
Iomlán | 43,900,000 (2020) | ||||
• Dlús | 18.43 hab./km² | ||||
Teanga oifigiúil | an Araibis Standard Algerian Berber (en) | ||||
Reiligiún | Ioslam | ||||
Tíreolaíocht | |||||
Cuid de | an Afraic Thuaidh an domhan Arabach an domhan Muslamach an Fhrainc (–1962) | ||||
Achar dromchla | 2,381,741 km² | ||||
Suite i nó in aice le limistéar uisce | an Mheánmhuir | ||||
Pointe is airde | Mount Tahat (en) (2,918 m) | ||||
Pointe is ísle | Chott Melrhir (en) (−40 m) | ||||
Ar theorainn le | |||||
Sonraí stairiúla | |||||
Cruthú | 3 Iúil 1962 5 Iúil 1962 | ||||
Eachtra thábhachtach | |||||
Saoire phoiblí | Eid al-Adha (10 Dhu al-Hijjah (en) ) Eid al-Fitr (2 Shawwal (en) ) Independence Day (en) (5 Iúil) Ashura (en) (10 Muharram (en) ) Mawlid (en) (12 Rabi' al-awwal (en) ) Lá Caille (1 Eanáir) Islamic New Year (en) (1 Muharram (en) ) Lá Idirnáisiúnta na nOibrithe (1 Bealtaine) Yennayer (en) (12 Eanáir) Isra and Mi'raj (en) (27 Rajab (en) ) | ||||
Eagraíocht pholaitiúil | |||||
Córas rialtais | semi-presidential system (en) | ||||
Comhlacht feidhmiúcháin | Rialtas na hAilgéire | ||||
Comhlacht reachtach | Parlaimint na hAilgéire | ||||
• Uachtarán na hAilgéire | Abdelkader Bensalah (2019–2019) | ||||
• Príomh-Aire na hAilgéire | Nadir LARBAOUI (2023–) | ||||
Údarás breithiúnach is airde | Cúirt Uachtarach na hAilgéire | ||||
Eacnamaíocht | |||||
OTI ainmniúil | 163,472,233,246 $ (2021) | ||||
Airgeadra | dinar na hAilgéire | ||||
Aitheantóir tuairisciúil | |||||
Lonnaithe i gcrios ama | |||||
Fearann Idirlín barrleibhéil | .dz | ||||
Glaochód | +213 | ||||
Uimhir theileafóin éigeandála | 14, 17, 1548 agus 1055 | ||||
Cód tíre | DZ | ||||
Eile | |||||
Suíomh gréasáin | el-mouradia.dz… |
Tíreolaíocht
cuir in eagarTá an tír suite ar chósta na Meánmhara ag teorantacht leis an dTúinéis ar an taobh thoir thuaidh, leis an Libia ar an taobh thoir, le Maracó ar an taobh thiar, leis an Nigéir ar an taobh thoir theas, agus ar an taobh thiar theas leis an Sahára Iartharach, an Máratáin agus Mailí.
Le hachar 2,381,741 ciliméadar cearnach, is í an Ailgéir an deichiú tír is mó sa domhain agus an tír is mó san Afraic.[2]
Is iad na Beirbeirigh pobal dúchasach na tíre.
Stair
cuir in eagarIs iomaí impireacht agus ríora a raibh páirt acu i stair na hAilgéire: na Núimideánaigh, na Féinícigh, na Cartagaigh, na Rómhánaigh, na Vandail, na Biosántaigh, na hUmayyadaigh, na hAbasaigh, na hIdreasaigh, na hAghlabaigh, na Rustamaigh, na Fataimítigh, na Sirígh, na Hammadaigh, na hAlmoraibhítigh, na hAlmohadaigh, na Spáinnigh, na hOtamánaigh agus na Francaigh
Ba choilíneacht Fhrancach í ón mbliain 1830 go dtí an bhliain 1962 nuair a fuair sí a neamhspleáchas tar éis Chogadh Saoirse na hAilgéire, comhrac fuascailte a mhair ocht mbliana agus a thiontaigh ina chogadh cathartha roimh a chríoch.
Féach freisin
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ ""Daon-Phoblacht Dhaonlathach na hAilgéire"". téarma.ie. Dáta rochtana: 2020-07-05.
- ↑ "List of African countries by area" (as en) (2020-07-02). Wikipedia.
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |