Ceres (abhacphláinéad)

(Athsheolta ó Ceres (mionphlainéad))

Abhacphláinéad is ea (1) Ceres[10]Ceiréas[11] (siombail: ⚳),[12] mar a thugtaí uirthi nuair ba nós í a áireamh ar ceann de na hastaróidigh. Tá sí ag timpeallú na gréine laistigh den phríomhchrios astaróideach, idir Iúpatar agus Mars, agus is í an réad is mó sa chrios sin.

WD Bosca Sonraí Réad RéalteolaíochCeres ⚳
Ainmniú sealadach1899 OF, 1943 XB Cuir in eagar ar Wikidata
Cineálabhacphláinéad agus astaróideach
Grúpa mionphláinéidcrios astaróideach
Cineál speictreach (astaróideach)G-type asteroid (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
FionnachtaíGiuseppe Piazzi[1] Cuir in eagar ar Wikidata
Dáta fionnachtana1 Eanáir 1801[3], Astronomical observatory of Palermo (en) Aistrigh
EapainmCeres[4]
Réad tuismitheoraAn Ghrian
Sonraí fithiseach
 Féach ar an staid reatha
Apaipsis2.97774 AU[5] Cuir in eagar ar Wikidata
Pearaipsis2.55821 AU
(arg (ω): 72.65415)[6] Cuir in eagar ar Wikidata
Ais mhór a2.7679723711437 AU[3]
Éalárnacht e0.075782542139633[3]
433
Tréimhse fhithiseach P1,682.0583340857 d[3]
Meán-Aimhrialtacht M138.66217 ° (27 Meitheamh 2015)[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Claonadh i10.592304939614 °[3]
Fad an nóid éirithigh Ω80.327197727157 °[3]
Saintréithe fisiceacha agus réaltmhéadracha
Trastomhas939.4 km[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Dearbhmhéid3.34[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Méid dhealraitheach (V)6.79 (banda V)[8] Cuir in eagar ar Wikidata
Mais939,300,000,000,000,000,000 kg[9] Cuir in eagar ar Wikidata
Meándlús2.162 g/cm³[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Ailbéideacht0.09 (ailbéideacht gheoiméadrach)[7] Cuir in eagar ar Wikidata
Catalóga réalteolaíochta
Aitheantóir JPL2000001 Cuir in eagar ar Wikidata
Sraith
 • Pallas Cuir in eagar ar Wikidata »

Airíonna Cuir in Eagar

Tá Ceres 950 ciliméadar ar trastomhas, le tréimhse fithise 4.6 bliain, agus í beagnach sféarúil, murab ionann agus an chuid is mó de na hastaróidigh. Mar sin, tá Ceres níos cosúla le pláinéad beag ná le gnáthastaróideach.

 
Ceres, an domhain agus an ghealach

Tá Ceres beagáinín níos lú ná míle ciliméadar ar trastomhas, agus mar sin, tá sí beagáinín níos lú ná Tethys agus Dione, ach níos mó ná Mimas agus Enceladus.

Stair Cuir in Eagar

Ba é an réalteolaí Iodálach Giuseppe Piazzi a chuir an chéad sonrú riamh in Ceres, ar an gcéad lá de Mhí Eanáir sa bhliain 1801.

 
Spotaí ar Ceres

Bhí sé ina ábhar díospóireachta ag Aontas Idirnáisiúnta Réalteolaíochta, ar chóir dóibh Ceres agus na réada is mó i gCrios Kuiper a athaicmiú mar phláinéid, ó ghlactaí le Plútón mar phláinéad freisin. Sa deireadh thiar, bhí siad sásta catagóir an abhacphláinéid a bhunú le haghaidh réada "idir eatarthu" mar seo.

Tagairtí Cuir in Eagar

  1. Ráite i: JPL Small-Body Database.
  2. Ráite i: A Short History of Astronomy. Údar: Arthur Berry. Foilsitheoir: John Murray. Teanga an tsaothair nó an ainm: Béarla na Breataine. Dáta foilsithe: 1898.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Ráite i: JPL Small-Body Database. Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "Q4026990" defined multiple times with different content Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "Q4026990" defined multiple times with different content Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "Q4026990" defined multiple times with different content Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "Q4026990" defined multiple times with different content Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "Q4026990" defined multiple times with different content
  4. Ráite i: Dictionary of Minor Planet Names (Sixth Revised and Enlarged Edition). Leathanach: 13. Foilsitheoir: Springer-Verlag. Teanga an tsaothair nó an ainm: Béarla.
  5. JPL Small-Body Database SPK-ID: 2000001. Dáta rochtana: 18 Deireadh Fómhair 2015. Ráite i: JPL Small-Body Database.
  6. JPL Small-Body Database SPK-ID: 2000001. Dáta rochtana: 22 Deireadh Fómhair 2015. Ráite i: JPL Small-Body Database.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 Ráite i: JPL Small-Body Database. JPL Small-Body Database SPK-ID: 2000001.
  8. URL tagartha: http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=sb&sstr=1.
  9. URL tagartha: http://www2.keck.hawaii.edu/inst//conrad/nsfGrantRef/2007-arXiv-Benoit.Carry.pdf.
  10. [1]
  11. [2]
  12. Tá ort na shonrú' 'teideal = agus' 'url = nuair a úsáideann {{ lua idirlín}}."".
athraigh An Grianchóras
 An GhrianMearcairVéineasAn GhealachAn DomhanMarsPhobos agus DeimosCeiréasAn príomhchrois astaróideachIúpatarGealacha IúpatairSatarnGealacha ShatairnÚránasGealacha ÚránaisNeiptiúnGealacha NeiptiúinPlútónGealacha PhlútóinHaumeaGealacha HaumeaMakemakeCrios KuiperErisDysnomiaAn diosca scaiptheScamall HillsScamall Oort
An Ghrian · Mearcair · Véineas - an Domhan - Mars · Ceiréas · Iúpatar · Satarn · Úránas · Neiptiún · Plútón · Haumea · Makemake · Eris