Singeapór

Cathairstát agus oileán atá suite in oirdheisceart na hÁise é Poblacht Singeapór, nó Singeapór (Singapore). Tá cúig mhilliún duine ina gcónaí ann. Iar-choilíneacht de chuid na Breataine Móire atá ann. D'fhorghabh arm na Seapáine é le linn an Dara Cogadh Domhanda. D'éirigh Singeapór neamhspleách ón mBreatain mar chuid den Mhalaeisia sa bhliain 1963. Bhain sí a neamhspleáchas amach mar thír inti féin sa bhliain 1965 nuair a scair sí ón Malaeisia.

Singeapór
Republic of Singapore (en) Republik Singapura (ms) 新加坡共和国 (zh) சிங்கப்பூர் குடியரசு (ta)
Bratach Armas
Aintiún	Onward Singapore (1965)
Mana	«Majulah Singapura» «Onward, Singapore»
Siombail oifigiúil	Vanda teres × Vanda hookeriana
Leasainm	Lion City agus 狮城
Ainmnithe in ómós	Sinha
Suíomh
1° 18′ N, 103° 48′ E
Príomhchathair de	Straits Settlements (en) (1826–1946)
Príomhchathair	Singeapór
Daonra
Iomlán	5,866,139 (2021)
• Dlús	8,157.61 hab./km²
Déamainm	Singeapórach
Teanga oifigiúil	Béarla an Mhalaeis an Mhandairínis Chaighdeánach an Tamailis
Reiligiún	an Búdachas, Taochas, an Chríostaíocht, Ioslam agus an Hiondúchas
Tíreolaíocht
Cuid de	Oirdheisceart na hÁise
Achar dromchla	719.1 km²
• Uisce	1.444 %
Suite i nó in aice le limistéar uisce	Singapore Strait (en) agus Abhainn Singapore
Pointe is airde	Bukit Timah (en) (163.63 m)
Pointe is ísle	Singapore Strait (en) (0 m)
Ar theorainn le	an Mhalaeisia an Indinéis
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Singapore in Federation of Malaysia (en)
Cruthú	9 Lúnasa 1965
Saoire phoiblí	An Athbhliain (1 Eanáir) Lá Idirnáisiúnta na nOibrithe (1 Bealtaine) National Day (en) (9 Lúnasa) Bliain Nua na Síneach (2nd day of the 1st month in the Chinese calendar (en) , Lunar/Lunisolar New Year's Day (en) ) Vesak Eid al-Fitr (2 Shawwal (en) ) Eid al-Adha (10 Dhu al-Hijjah (en) ) Diwali (féile Hiondúch na soilse, Samhain) (Ashvin Krishna Trayodashi (en) ) Aoine an Chéasta (2 lá roimh an Cháisc) An Nollaig (25 Nollaig)
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	poblacht pharlaiminteach
Comhlacht feidhmiúcháin	Rialtas Shingeapór
Comhlacht reachtach	Parlaimint Shingeapór
• Uachtarán Shingeapór	Halimah Yacob (2017–2023)
• Príomh-Aire Shingeapór	Lawrence Wong (2024–)
Údarás breithiúnach is airde	Cúirt Uachtarach Shingeapór
Eacnamaíocht
OTI ainmniúil	423,796,995,373 $ (2021)
Airgeadra	dollar Shingeapór
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+08:00 Singapore Standard Time (en) Asia/Singapore (en)
Fearann Idirlín barrleibhéil	.sg
Glaochód	+65
Uimhir theileafóin éigeandála	995 agus 999
Cód tíre	SG
Eile
Suíomh gréasáin	gov.sg

Tá 5,076,700 duine ina gcónaí i Singeapór de réir an daonáirimh a rinneadh sa bhliain 2010. Orthu sin, rugadh 2.91 mhilliún duine sa tír. An Búdachas an creideamh is coitianta. Is í an Chríostaíocht an dara ceann. Tá ceithre teangacha oifigiúla ann, mar atá, Béarla, Sínis, Malaeis agus Tamailis.

Bhí Singeapór ar na Ceithre Thíogar Áiseacha ar éirigh leo forbairt eacnamaíochta láidir a bhaint amach ag tosnú sna 1970idí. An tionscal agus seirbhísí na codanna is tábhachtaí de gheilleagar na tíre. Is é Singeapór ar an gceathrú lárionad airgeadais is mó ar Domhan. Gnó mór sa tír é an cearrbhachas. Tá ceann de na calafoirt thráchtála is gnóthaí ar Domhan ann freisin. Tá scaglanna ola lámh leis an chalafort.

Ard-Eaglais Naomh Aindriú

Radharc ar chalafort agus ar lár tráchtála Shingeapóir