1933

Blianta: 1930 1931 1932 - 1933 (MCMXXXIII) - 1934 1935 1936

deichniúra: 1900í 1910í 1920í - 1930í - 1940í 1950í 1960í

Aois: 19ú haois - 20ú haois - 21ú haois

Tarluithe

An Reichstadt á dhó

• Mí Eanáir d'fhógair Eamon de Valera tobthoghchán agus bhuaigh an páirtí móramh sa Dáil.
• 27 Feabhra - Dódh an Reichstag agus chuir Adolf Hitler an locht ar na Cumannaigh; fuair sé cumhachtaí deachtóra (Acht Údaraithe na bliana 1933).
• Feabhra - Ar turas sna Stáit Aontaithe dó, shocraigh Albert Einstein ar fanacht ansin in áit filleadh go dtí an Ghearmáin.
• Mí Dheireadh Fómhair, chuaigh na Spáinnigh ag caitheamh a gcuid vótaí in olltoghcháin, agus b'iad páirtithe an láir agus na heite deise a bhuaigh. Lean Cogadh Cathartha na Spáinne cúpla bhliain ina dhiaidh
• Bhuaigh an Chabhán Chraobh na hÉireann sa Pheil
• Rith an neodrónréalta le Walter Baade agus Fritz Zwicky mar choincheap teoiriciúil
• D'fhág na Muirshaighdiúirí Nicearagua, agus stop Augusto César Sandino, le ionsaí óna chríocha sna sléibhte.
• Thosaigh caidreamh dioplómatúil idir an tAontas Sóivéadach agus na Stáit Aontaithe Mhéiricea
• I 1933, fuair an SPD 18.3% de na vótaí i dtoghcháin sa Ghearmáin, i gcomparáid le 37.9% i 1919.
• 26 Nollaig – Cuireadh an comhlacht gluaisteán Nissan ar siúl sa tSeapáin.

Breitheanna

• 12 Eanáir — Michael Aspel, láithreoir teilifíse Sasanach
• 16 Eanáir — Susan Sontag, scríbhneoir Meiriceánach
• 18 Eanáir — John Boorman, stiúrthóir scannán Sasanach
• 25 Eanáir — Corazon Aquino, uachtarán ar Phoblacht na nOileán Filipíneach
• 17 Feabhra — Craig Thomas, seanadóir sa Seanad Stáit Aontaithe Mheiriceá (b. 2007)
• 18 Feabhra — Bobby Robson, imreoir sacair agus bainisteoir Sasanach
• 18 Feabhra — Yoko Ono, ealaíontóir agus ceoltóir
• 21 Feabhra — Nina Simone, amhránaí Meiriceánach
• 11 Márta — Lochlainn Ó Raifeartaigh, fisiceoir Éireannach
• 14 Márta — Michael Caine, aisteoir Sasanach
• 15 Márta — Donncha Ó Dúlaing, Craoltóir de chuid RTÉ
• 15 Márta — Ruth Bader Ginsburg, breitheamh Meiriceánach
• 21 Márta — Michael Heseltine, polaiteoir Briotanach
• 1 Aibreán — Claude Cohen-Tannoudji, fisiceoir Francach
• 5 Aibreán — Frank Gorshin aisteoir Meiriceánach (b. 2005)
• 12 Aibreán — Montserrat Caballé, soprán Spáinneach
• 26 Aibreán — Arno Allan Penzias, fisiceoir Meiriceánach
• 2 Bealtaine — Harry Woolf, Barún Woolf, breitheamh Sasanach
• 3 Bealtaine — Amédée Domenech, imreoir rugbaí Francach
• 3 Bealtaine — John O'Leary, polaiteoir Éireannach
• 13 Bealtaine — Aglaé, aisteoir agus amhránaí Ceanadach
• 13 Bealtaine — Martin O'Donoghue, polaiteoir Éireannach
• 6 Meitheamh — Heinrich Rohrer, fisiceoir Eilvéiseach
• 11 Meitheamh — Gene Wilder, aisteoir Meiriceánach (b. 2016)
• 11 Meitheamh — Mychal F. Judge, sagart Caitliceach (b. 2001)
• 22 Meitheamh — Dianne Feinstein, polaiteoir Meiriceánach
• 23 Meitheamh — Proinsias Mac Aonghusa, scríbhneoir agus gníomhaí Éireannach
• 2 Iúil — Jaime Pimentel, dealbhóir Spáinneach
• 13 Iúil — Proinnsias de Priondargást, polaiteoir Éireannach
• 23 Iúil — Richard Rogers, ailtire Briotanach
• 10 Lúnasa — Elizabeth Butler-Sloss, breitheamh Sasanach
• 16 Lúnasa — Julie Newmar, ban-aisteoir Meiriceánach
• 18 Lúnasa — Fiachra Ó Ceallaigh, easpag Éireannach
• 20 Lúnasa — George John Mitchell Jr., polaiteoir Meiriceánach
• 23 Lúnasa — Robert Floyd Curl, ceimiceoir Meiriceánach
• 25 Lúnasa — Tom Skerritt, aisteoir Meiriceánach
• 1 Meán Fómhair — Conway Twitty, ceoltóir tíre Meiriceánach
• 8 Meán Fómhair – Joan Rivers, aisteoir agus fuirseoir Meiriceánach (b. 2014)
• 10 Meán Fómhair — Karl Lagerfeld, dearthóir faisin Gearmánach
• 17 Meán Fómhair – Chuck Grassley, seanadóir Stáit Aontaithe Mheiriceá
• 18 Meán Fómhair — Fred Willard, aisteoir agus fuirseoir Meiriceánach
• 13 Deireadh Fómhair — Tom Bingham, breitheamh Briotanach
• 19 Deireadh Fómhair – S. Albert Kivinen, fealsamh agus scríbhneoir Fionlannach
• 3 Samhain — Ken Berry, aisteoir Meiriceánach
• 12 Samhain — Hiroshi Suzuki, trombónaí Seapánach
• 27 Samhain – Jacques Godbout, scríbhneoir as Québec, Ceanada
• 3 Nollaig – Paul Jozef Crutzen, ceimicí Ollannach
• 6 Nollaig – Henryk Górecki, cumadóir (b. 2010)
• 26 Nollaig — Caroll Spinney, puipéadóir Meiriceánach

Básanna

• 5 Eanáir — Calvin Coolidge, 30ú uachtarán na Stát Aontaithe (r. 1872)
• 21 Eanáir — George Moore, scríbhneoir Éireannach (r. 1852)
• 31 Eanáir — John Galsworthy, scríbhneoir Sasanach (r. 1867)
• 14 Feabhra — Carl Correns, luibheolaí Gearmánach (r. 1864)
• 18 Feabhra — James J. Corbett, dornálaí Meiriceánach
• 29 Meitheamh — Edmund Edward Fournier D'Albe, fisiceoir Éireannach
• 17 Deireadh Fómhair — James Shannon, polaiteoir Éireannach
• 29 Deireadh Fómhair — Albert Calmette, oifigeach tábhachtach de chuid Institiúid Phasteur (r. 1863)
• 29 Deireadh Fómhair — Paul Painlevé, matamaiticeoir agus polaiteoir Francach
• 3 Samhain — Pierre Paul Émile Roux, dochtúir Francach
• 8 Nollaig — John Joly, eolaí Éireannach
• 26 Nollaig — H.W. Fowler, scríbhneoir agus múinteoir Sasanach (r. 1858)

Duaiseanna Nobel

• Síocháin - Sir Norman Angell (Ralph Lane)
• Fisic - Erwin Schrödinger, Paul Adrien Maurice Dirac
• Ceimic – níor bronnadh
• Leigheas – Thomas Hunt Morgan
• Litríocht – Ivan Alekseyevich Bunin

Litríocht na Gaeilge

• Fiche Bliain ag Fás, Muiris Ó Súilleabháin