Vladimir Putin

Uachtarán na Rúise 1999–2008, 2012–
(Athsheolta ó Vlaidímior Pútín)

Is é Vladimir Putin (/ˈpuːtɪn/; Rúisis: Влади́мир Влади́мирович Пу́тин) Uachtarán ar Chónaidhm na Rúise ó 7 Bealtaine 2012.[1] Sa bhliain 2023, bhí barántas gabhála eisithe ag an Cúirt Coiriúla Idirnáisiúnta i leith Putin.

Infotaula de personaVladimir Putin

(2023) Cuir in eagar ar Wikidata
Ainm sa teanga dhúchais(ru) Владимир Владимирович Путин Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith7 Deireadh Fómhair 1952
72 bliana d'aois
V.F. Snegiryov Maternity Hospital No.6 (an tAontas Sóivéadach)
17 Cathaoirleach Chomhairle na gCeannairí Stáit CIS
1 Eanáir 2017 – 31 Nollaig 2017
← Almazbek AtambayevEmomali Rahmon →
Cathaoirleach The President of the Russian Federation’s Economic Council (en) Aistrigh
16 Iúil 2012 –
4 Uachtarán na Rúise
7 Bealtaine 2012 –
← Dmitri Anatolyevich Medvedev
Ard-Cheannasaí na bhFórsaí Armtha de Chónaidhm na Rúise
7 Bealtaine 2012 –
← Dmitri Anatolyevich Medvedev
38 Príomh-Aire na Rúise
8 Bealtaine 2008 – 7 Bealtaine 2012
← Viktor ZubkovDmitri Anatolyevich Medvedev →
4 Cathaoirleach Chomhairle na gCeannairí Stáit CIS
16 Meán Fómhair 2004 – 20 Bealtaine 2006
← Leonid KuchmaNursultan Nazarbaev →
2 Uachtarán na Rúise
7 Bealtaine 2000 – 7 Bealtaine 2008
← Boris YeltsinDmitri Anatolyevich Medvedev →
2 Cathaoirleach Chomhairle na gCeannairí Stáit CIS
25 Eanáir 2000 – 29 Eanáir 2003
← Boris YeltsinLeonid Kuchma →
Uachtarán Gníomhach na Rúise
31 Nollaig 1999 – 7 Bealtaine 2000
Ard-Cheannasaí na bhFórsaí Armtha de Chónaidhm na Rúise
31 Nollaig 1999 – 7 Bealtaine 2008
← Boris YeltsinDmitri Anatolyevich Medvedev →
34 Príomh-Aire na Rúise
16 Lúnasa 1999 – 7 Bealtaine 2000
← Sergei StepashinMikhail Kasyanov →
Leaschathaoirleach ar Rialtas Chónaidhm na Rúise
9 Lúnasa 1999 – 16 Lúnasa 1999
Rúnaí Chomhairle Slándála na Rúise
29 Márta 1999 – 9 Lúnasa 1999
← Nikolay BordyuzhaSergei Ivanov →
Stiúrthóir ar an tSeirbhís Slándála Cónaidhme
25 Iúil 1998 – 29 Márta 1999
← Nikolay KovalyovNikolai Patrushev →
Ceannaire páirtí Our Home – Russia (en) Aistrigh
1995 – 1997
Cathaoirleach an Rúis Aontaithe, The Russian Federation State Council (en) Aistrigh, Presidential Council for the Local Self-Government Development (en) Aistrigh, The President of the Russian Federation’s Council for Economic Modernisation and Innovative Development (en) Aistrigh, The President of the Russian Federation’s Council for Countering Corruption (en) Aistrigh, Presidential Council for Culture and Art (en) Aistrigh, The President of the Russian Federation’s Council for Interethnic Relations (en) Aistrigh, Presidential Council for the Implementation of Priority National Projects and Demographic Policy (en) Aistrigh, The President of the Russian Federation’s Council for Strategic Development and Priority Projects (en) Aistrigh, Presidential Council for Science and Education (en) Aistrigh
Ceannaire páirtí an Rúis Aontaithe
Cuir in eagar ar Wikidata
Faisnéis phearsanta
Ainm cleiteПлатов
Platov
ߔߑߟߊߕߐߝ߭ Cuir in eagar ar Wikidata
Grúpa eitneachRúisigh
Idé-eolaíocht pholaitíochtaMaiciaiveillíochas
ReiligiúnCeartchreidmheach an Oirthir
Scoil a d'fhreastail sé/síFaculty of Law, Saint Petersburg State University (en) Aistrigh - dlí idirnáisiúnta (1970–1975)
School 281 (en) Aistrigh (1968–1970)
School 193 (en) Aistrigh (1960–1968)
Saint Petersburg Mining University (en) Aistrigh - eacnamaíocht (–1997)
Academy of the Federal Security Service of the Russian Federation (en) Aistrigh
Academy of Foreign Intelligence (en) Aistrigh
Ollscoil Stáit Chathair Pheadair
St. Petersburg Institute of the FSB of Russia (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Céim acadúilCandidate of Economic Sciences (en) Aistrigh
Áit chónaitheBaskov Lane 12, Mansion of Louise von Taube (en) Aistrigh
Akademika Zelinskogo Street (en) Aistrigh
Dresden
Cathair Pheadair
Cathair Pheadair
Moscó
Teanga dhúchaisan Rúisis
Meáchan77 kg
Airde157.48 cm Cuir in eagar ar Wikidata
LámhcheannasDeasógacht
Gníomhaíocht
Réimse oibrePolaitíocht, intelligence activity (en) Aistrigh, gnóthaí míleata agus dlí-eolaíocht
Suíomh oibre Moscó
Cathair Pheadair
Dresden Cuir in eagar ar Wikidata
Gairmpolaiteoir Cuir in eagar ar Wikidata
Tréimhse oibre1975 –
FostóirPresidential Administration of Russia (en) Aistrigh (1997–1998)
Administrative Directorate of the President of the Russian Federation (en) Aistrigh (1996–1997)
First Chief Directorate (en) Aistrigh (1985–1990)
KGB (1975–1990) Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaluach ar iarraidh (2012–)
Our Home – Russia (en) Aistrigh (1995–1999)
luach ar iarraidh (1991–1995)
Páirtí Cumannach an Aontais Shóivéidigh (1975–1991)
an Rúis Aontaithe Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de
GluaiseachtNáisiúnachas Rúiseach, iridinteachas na Rúise agus Traditional values in Russia (en) Aistrigh
Mac/iníon léinn de chuidYuriy Kirillovich Tolstoy agus Anatoly Rakhlin
Faoi thionchar
TeangachaAn Rúisis, an Ghearmáinis agus Béarla
Glanfhiúchas8,891,777 ₽ (2015) Cuir in eagar ar Wikidata
Gairm mhíleata
Brainse míleataKGB agus Federal Security Service (en) Aistrigh
Céim mhíleatareservist (en) Aistrigh
1st class Active State Councillor of the Russian Federation (en) Aistrigh
podpolkovnik (en) Aistrigh (1999–) Cuir in eagar ar Wikidata
I gceannas arFórsaí Armtha na Rúise agus Ard-Cheannasaí na bhFórsaí Armtha de Chónaidhm na Rúise
CoinbhleachtDara Cogadh an tSeisnia, Russo-Georgian War (en) Aistrigh, Russian military intervention in the Syrian civil war (en) Aistrigh, CSTO Operation in Kazakhstan (en) Aistrigh agus Cogadh na Rúise agus na hÚcráine
Spórtjúdó
sambo (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Ghlac sé/sí páirt i
20182018 SCO Summit (en) Aistrigh ../... 25+ Cuir in eagar ar Wikidata
Saothar
Saothar suntasach
Eile
TeaghlachFamily of Vladimir Putin (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
CéileLyudmila Putina (1983–2014), colscaradh Cuir in eagar ar Wikidata
PáirtíAlina Kabayeva Cuir in eagar ar Wikidata
PáisteKaterina Tikhonova
 ( Lyudmila Putina)
Maria Vorontsova
 ( Lyudmila Putina)
Louisa Rozova
 ( Svetlana Krivonogikh (en) Aistrigh)
Ivan Putin
 ( Alina Kabayeva)
Vladimir Putin Óg
 ( Alina Kabayeva) Cuir in eagar ar Wikidata
AthairVladimir Spiridonovich Putin  agus Maria Ivanovna Shelomova
Duine muintearthaRoman Putin (col cúigir)
Igor Putin (col ceathair fireann)
Kirill Shamalov (mac cleamhnais)
Jorrit Faassen (mac cleamhnais)
Daryna Medvedchuk (iníon bhaistí) Cuir in eagar ar Wikidata
CúiseamhChild abductions in the Russian invasion of Ukraine (en) Aistrigh
Croineolaíocht
30 Meán Fómhair 2022Russian annexation of Donetsk, Kherson, Luhansk and Zaporizhzhia oblasts (en) Aistrigh
7 Bealtaine 2018fourth inauguration of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Grand Kremlin Palace (en) Aistrigh)
1 Nollaig 20162016 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
20162016 Valdai speech of Vladimir Putin (en) Aistrigh
28 Meán Fómhair 2015Russian President Vladimir Putin address to the 70th session of the UN General Assembly (en) Aistrigh
24 Deireadh Fómhair 20142014 Valdai speech of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Valdai (en) Aistrigh)
6 Aibreán 2014an cogadh in Donbas
18 Márta 2014Crimean speech of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Grand Kremlin Palace (en) Aistrigh)
20142014 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
20132013 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
7 Bealtaine 2012third inauguration of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Grand Kremlin Palace (en) Aistrigh)
20122012 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
26 Aibreán 20072007 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
10 Feabhra 20072007 Munich speech of Vladimir Putin (en) Aistrigh (München)
10 Bealtaine 20062006 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
15 Meán Fómhair 2005Russian President Vladimir Putin address to the 60th session of the UN General Assembly (en) Aistrigh
14 Meán Fómhair 2005Speech of Russian President Vladimir Putin at the Session of the UN Security Council (2005) (en) Aistrigh
25 Aibreán 20052005 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
26 Bealtaine 20042004 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
7 Bealtaine 2004second inauguration of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Grand Kremlin Palace (en) Aistrigh)
16 Bealtaine 20032003 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
20022002 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
25 Meán Fómhair 2001Putin's speech in Bundestag (en) Aistrigh (German Bundestag (en) Aistrigh)
3 Aibreán 20012001 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
7 Meán Fómhair 2000Speech of Russian President Vladimir Putin at the Session of the UN Security Council (2000) (en) Aistrigh
6 Meán Fómhair 2000Russian President Vladimir Putin address to the Millenium Summit (en) Aistrigh
8 Iúil 20002000 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh
7 Bealtaine 2000first inauguration of Vladimir Putin (en) Aistrigh (Grand Kremlin Palace (en) Aistrigh)
26 Lúnasa 1999-16 Aibreán 2009Dara Cogadh an tSeisnia
2015 Presidential Address to the Federal Assembly (Russia) (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
Gradam a fuarthas
Síniú

Veu de Vladimir Putin (an Rúisis) Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh gréasáinputin.kremlin.ru →  Cuir in eagar ar Wikidata
IMDB: nm1269884 Rottentomatoes: celebrity/vladimir-putin Metacritic: person/vladimir-putin
Musicbrainz: 833f5372-a2a5-4932-8a5c-399184f29541 Cuir in eagar ar Wikidata
Putin le linn a óige.

Tús a shaoil

cuir in eagar

Rugadh Putin i Leningrad (Cathair Pheadair anois) ar an 7 Deireadh Fómhair 1952. Bhain sé amach céim dlí in Ollscoil Stáit Leningrad sa bhliain 1975.

Mar oifigeach i gCoiste na Státslándála KGB ón mbliain 1975 go dtí 1991 chaith Putin na blianta sa DDR (Poblacht Dhaonlathach na Gearmáine, 1985-1990).

Ar an 28 Iúil 1998, d'éirigh Putin ina cheannaire ar Sheirbhís Uile-Rúiseach na Slándála FSB (a lean an KGB). D'fhan sé sa phost sin go dtí Lúnasa 1999[2].

Ceann stáit

cuir in eagar

Ba Phríomh-Aire ar an Rúis i rialtas Boris Eiltsin é ó mhí Lúnasa 1999.

Mar phríomh-aire, bhí meas mór ag na Rúisigh ar Putin mar gheall ar an gcaoi a ndearna sé bainistíocht ar an ionsaí a rinne an Rúis ar an tSeisnia, nuair a d'fhógair muintir na tíre sin neamhspleáchas, agus iad ag iarraidh dealú a fháil ón Rúis.

 
Putin in éineacht le Boris Yeltsin, 12 Meitheamh 2001

D'éirigh Eiltsin as a phost an 31 Nollaig, 1999, agus ceapadh Putin mar Leas-Uachtarán (le feidhmiú mar Uachtarán) ar an Rúis. Bhuaigh Putin an toghchán sa bhliain 2000.

Uachtarán

cuir in eagar

Ar go leor bealaí, ceannaire as an ngnáth é Putin. Bhí sé cuibheasach óg sa bhliain 2000, go háirithe i gcomparáid leis na seanfhondúirí a bhíodh ag rialú an stáit Shóivéadaigh. Staonann sé ón mbiotáille, agus tá an-suim aige i gcúrsaí spóirt — tá sé ag cleachtadh júdó óna chéad óige. Is ball den Eaglais Cheartchreidmheach Rúiseach é, agus deir formhór na dtráchtairí nach ag magadh a bhí sé nuair a thiontaigh sé ina Chríostaí. Chomh maith leis an Rúisis, tá Béarla agus Gearmáinis aige, agus é beagnach chomh líofa le cainteoir dúchais sa dá theanga. Tá bean agus beirt chlainne ag Putin.

 
Putin in éineacht le George W. Bush i Moscó, 24 Bealtaine 2002.

Má d'fhéach Eiltsin le bua a bhreith ar oidhreacht spioradálta an Aontas Sóivéadach, tá a mhalairt dearcadh ag Putin ar an tréimhse sin i stair na tíre. Fiú na hainghníomhartha a rinne an rialtas Cumannach, is cuid thábhachtach iad den stair as ar fáscadh Rúis an lae inniu, dar leis. Agus níl mórán fonn air ach an oiread locht a fháil ar an deachtóir brúidiúil úd Stalin. Cuid de na siombailí náisiúnta Sóivéadacha a caitheadh i dtraipisí i mblianta uachtaránachta Eiltsin, tugadh isteach arís iad le caoinchead Phutin, mar shampla an bhratach mhíleata dhearg, armas na "Réalta Sóivéadaí" agus an t-amhrán náisiúnta Sóivéadach (cé gur athraíodh na focail).

 
an fear láidir, 24 Nollaig 2004

Chuir Putin in aghaidh an chogaidh san Iaráic sa bhliain 2003. Tar éis an chogaidh, d'iarr Uachtarán Stáit Aontaithe Mheiriceá, George W. Bush, ar na Náisiúin Aontaithe na smachtbhannaí eacnamaíocha i gcoinne na hIaráice a chur ar ceal, rud ar thaobhaigh Putin leis, mar gur ghá go ligfí do choimisiún na Náisiúin Aontaithe a chuid oibre ag cuardach arm ollscriosta san Iaráic a chur i gcrích.

Bhain páirtí Putin, Páirtí na Rúise Aontaithe mórbhua amach sna toghcháin pharlaiminte sa bhliain 2003. Dúirt tuairisceoirí eachtrannacha go raibh an toghchán é féin féaráilte, ach go ndearna lucht na meán cumarsáide, a bhíonn faoi thionchar an rialtais den chuid is mó, go háirithe an teilifís náisiúnta, bolscaireacht mhillteach ar mhaithe le páirtí an rialtais, gan cead cainte a fhágáil ag na páirtithe eile ach ar éigean.

 
Putin ag iascaireacht i dTúva, Lúnasa 2007

An 24 Feabhra 2004, níos lú ná mí roimh na toghcháin, ruaig Putin a phríomh-aire, Michail Kasianov, agus an chomh-aireacht Rúiseach ar fad as a bpoist, agus chuir sé Victor Christséincó ina áit mar phríomh-aire feidhmitheach. Ar 1 Márta, d'ainmnigh sé Michail Fradcov chun an phoist.

An 14 Márta 2004, reáchtáladh toghcháin Uachtaránachta, agus bhain Putin amach an dara bua, nó ghnóthaigh sé 71% de na vótaí. Arís, bhí feachtas ollmhór ar an teilifís náisiúnta Rúiseach, ach deirtear go raibh an toghchán é féin cothrom.

Ní cheadaítear faoi Bhunreacht na Cónaidhme dul don phobal den tríú huair. I ndiaidh thoghcháin pharlaiminte 2003 ghnóthaigh Putin móramh sách mór leis an mBunreacht a athrú, ach tugadh comhairle do Phutin gan a bheannacht a thabhairt don athrú seo ag an am.

Mar sin, ó 2008 go dtí 2012, bhí Putin ina "Chathaoirleach" na Cónaidhme.

Ar 17 Márta 2023, bhí barántas gabhála eisithe ag an gCúirt Choiriúil Idirnáisiúnta i leith Putin, an chéad uair a eisítear a leithéid le haghaidh ceannaire bhall seasmhach de Chomhairle Slándála na Naisiún Aontaithe.[3][4]

 
Scigphictiúr: Putin ag tacú Donald Trump
 
Scigphictiúr: Putin i mbun na na meán cumarsáide

Bhí ollbhua ag Putin i dToghchán Uachtaránachta na Rúise 2024. Vótáil 88% den lucht vótála ina fhabhar, creid nó ná creid. A chúigiú téarma oifige a bhí á lorg ag Putin. D'fhág an toradh seo go mbeadh sé ina Uachtarán ar an Rúis go dtí 2030.[5][6]

Breithmheas

cuir in eagar

Deirtear uaireanta go raibh dhá dhream ag obair ar an gCreimlín sna 2000idí:

  • Ceann amháin is ea na 'sílovicí', atá fós ann, nó lucht na láimhe láidre, agus baint acu leis an eite is náisiúnaí den arm agus de na seirbhísí míleata.
  • Is éard a bhí sa cheann eile, ar a dtugtar 'an Chlann', ná daoine a bhí ceangailte leis an iar-Uachtarán Boris Eiltsin agus na fir chumhachtacha ar éirigh chomh geal leo lena ré.

Ba mhinic a raibh easaontas idir an dá dhream seo, mar shampla nuair a cuireadh an dlí ar Michail Chodorkovskí (Khodorkovsky), an mórghróintín artola, a theith an Rúis sa bhliain 2013.[7]

Duine eile a bhí ceangailte leis an gClann ba ea an t-iar-Phríomh-aire Michail Kasianov (Kasyanov).[8] Chuaigh Kasianov i gcoinne rabhadh Putin gan baint leis an scéal, agus chuir sé in iúl go raibh an-imní air faoin dlí a bheith á chur ar Chodorkovskí. Sa bhliain 2022 theith sé agus bhí sé ina chónaí i Riga in 2023.

Iad sin atá claonta le Vladimir Putin, is maith leo a áitiú gur chum déantóirí na scannán Harry Potter Dobby in íomhá an uachtaráin Rúisigh d'aon turas.

 
agóid i Moscó 24 Nollaig 2011: Putin agus coiscín

Féach freisin

cuir in eagar

Naisc sheachtracha

cuir in eagar
  1. Conchubhar Ó Dálaigh (27 MF 2022). "Tá an conradh neamhscríofa idir Putin agus pobal na Rúise thart, agus deireadh a réimis ar na bacáin < Meon Eile". www.meoneile.ie. Dáta rochtana: 2023-02-26.
  2. http://www.kremlin.ru/
  3. Nuacht RTÉ (2023-05-04). "Dróin 'kamikaze' scaoilte le cathracha san Úcráin" (as ga-IE). 
  4. europarl.europa.eu (19 Aibreán 2023). "Tuarascáil focal ar fhocal na n-imeachtaí" (en). www.europarl.europa.eu. Dáta rochtana: 2023-12-30.
  5. Nuacht RTÉ (2024-03-17). "Vótáil sa Rúis" (as ga-IE). 
  6. Nuacht RTÉ (2024-03-18). ""Ag géarú ar an imní faoin Tríú Cogadh Domhanda" - Putin" (as ga-IE). 
  7. "Mikhail Khodorkovsky" (as en) (2023-11-06). Wikipedia. 
  8. "Mikhail Kasyanov" (as en) (2023-12-12). Wikipedia. 


Roimhe bhí:
Sergei Stepashin
Príomh-aire na Rúise
8 Lúnasa, 1999—7 Bealtaine, 2000
Á Leanúint bhí:
Mikhail Kasyanov
Roimhe bhí:
Boris Yeltsin
Uachtarán na Rúise
31 Mí na Nollag 1999—7 Bealtaine 2008
Á Leanúint bhí:
Dmítrí Meidveideiv